Labradoodle – opis rasy.

Klasyfikacja FCI – brak wzorca; rasa nie jest uznawana przez FCI;

Labradoodle rasa psów z wyglądu przypominająca słodkiego pluszaka. Jej historia wciąż wzbudza wiele kontrowersji. Celem powstania tych zwierząt było towarzystwo dla osób niewidomych (głównie z alergią). W związku z rasami go tworzącymi labradoodle potrafią mocno różnić się między sobą. 

RYS HISTORYCZNY RASY:

Labradoodle to rasa psów, która swój początek ma na kontynencie australijskim. Czworonogi te zadebiutowały w roku 1988, a ich twórcą był człowiek imieniem Wally Conron (członek „Stowarzyszenia Australijskich Psów Pracujących”). Jego celem było stworzenie niezwykłej krzyżówki psa, który będzie przede wszystkim odpowiedni dla osób z alergią czyli będzie on hipoalergiczny. Pierwszym właścicielem, a raczej właścicielką labradoodla była kobieta zamieszkująca Hawaje. Miała on problem ze wzrokiem, na tyle poważny, że z biegiem czasu traciła go bezpowrotnie i potrzebowała ona psiego pomocnika. Jednakże mąż kobiety był uczulony na sierść zwierząt więc zwykły pies przewodnik nie wchodził w tej sytuacji w grę. Labradoodle okazał się być idealnym do roli do której został stworzony. Niewidoma zyskała wspaniałego pomocnika równocześnie nie narażając swego męża na trudności związane z alergią.

Historia psów tej rasy zapoczątkowała tworzenie kolejnych zwierzęcych hybryd takich jak goldendoodle albo maltipoo. Tak, labradoodle to hybryda czyli krzyżówka niezwykle inteligentnych i nieliniejących pudli z labradorami (które często wykorzystywane są jako psy terapeutyczne). Wally Conron miał na celu stworzyć doskonałego pod każdym względem psa przewodnika dla osób niewidomych ze skłonnościami do alergii. Jednakże w międzyczasie wyraził on mnóstwo krytycznych uwag na temat labradoodli, ponieważ pojawiło się obecnie wiele problemów związanych bezpośrednio z ową rasą. Conron uczciwie przyznał, że jego twór aktualnie wykorzystywany jest przez dużą ilość pseudohodowców. Nadmiernie eksploatujących powstały popyt na psy tej rasy, co oznacza przesadnie rozmnażanie labradoodli bez wcześniejszego pozyskania istotnej wiedzy na ich temat z pominięciem ważnych zasad hodowlanych (które mają na celu przede wszystkim dobro zwierząt). W związku z taką praktyką można aktualnie spotkać wiele psów tej rasy, które cierpią w wyniku wielu dolegliwości, a ich charakter i temperament bywa niestabilny oraz ogromnie kłopotliwy. Jednakże wciąż przeprowadzane są prace nad przywróceniem odpowiedniej hodowli labradoodli tak by w końcu rasa ta miała wszystkie te cechy, z którymi została powołana do życia. Dlatego też amerykański klub – Continental Kennel Club uznał tą rasę oraz stworzył jej wzorzec (standard) tak, aby nadać rygorystyczne zasady związane z warunkami hodowli tych czworonogów. W Europie powstała fundacja ALFA (posiadająca filię również na terenach Polski), której zadaniem jest dbanie o czystość rodowodową oraz warunki hodowlane psów rasy labradoodle.

Australijski labradoodle a europejski labradoodle:

Należy wiedzieć, że hodowla psów to świadome oraz celowe krzyżowanie ras w taki sposób, aby uzyskać zwierzę o pożądanych cechach. Labradoodle powstałe z zamysłu Wally’ego Conron’a obecnie bardzo odbiegają od swego pierwowzoru. Ma to ścisły związek z tym co zaczęto wyprawiać z ową rasą przez pseudohodowców zamieszkujących inne zakątki świata niż Australia. Różnice występujące wśród czworonogów tej rasy bezpośrednio powiązane są z krzyżowaniem pudla i labradora, które pozwala jedynie przewidzieć jak ukształtowana będzie tylko pierwsza generacja (oczywiście założenia mają duże ograniczenia i niczego hodowca w takim wypadku nie jest w 100% pewny). Prawo dziedziczenia jasno pokazuje w jak różnorodny sposób mogą uformować się kolejne pokolenia, aby zamierzony cel został osiągnięty przez hodowcę potrzebna jest odpowiednia wiedza oraz duża praktyka i doświadczenie w tym temacie. Dlatego tylko posiadając podstawową wiedzę z genetyki oraz znając jakie może wystąpić ryzyko z powodu łączenia ze sobą osobników pochodzących z pierwszej generacji powinno się ze sobą krzyżować zwierzęta. Hodowcy z kontynentu australijskiego łączą ze sobą jedynie czystej krwi labradory z czystymi pudlami. Obecnie do tworzenia rasy labradoodle dopuszcza się cocker spaniele, a praktyka ta ma na celu nadać zwierzętom dodatkowych cech, zwłaszcza tych wzmacniających ich zdrowie. Hodowcy stosujący się do tego typu praktyk – prosto z Australii, prawdopodobnie uzyskają osobniki zdrowe, o stabilnym charakterze. Natomiast w związku ze złym sposobem krzyżowania psów na terenie Europy, Międzynarodowa Federacja Kynologiczna nie uznała rasy labradoodle. Z kolei powołana do życia fundacja ALFA zajęła się, aby kojarzone były tylko te czworonogi pochodzące prosto od wielopokoleniowych australijskich psów tej rasy. Dlatego też na terenie kontynentu europejskiego warto kupować tylko te zwierzęta, które posiadające certyfikat ASD oraz logo fundacji ALFA EUROPE.

Należy wiedzieć, że już w 1989 roku pojawiły się organizację m.in. Ruthland Manor Breeding and Research oraz Tegan Park Research and Breeding Centre, które prowadziły szereg badań nad łączeniem pudli z labradorami, aby tym samym otrzymać nową (jak na tamte czasy) hybrydę (Wielopokoleniowe Australijskie Labradoodle). Ich głównym założeniem było stworzenie psa nieliniejącego, odpowiedniego dla alergików ale równocześnie zdrowego. Dlatego też przykładano dużą wagę do eliminacji chorób genetycznych właściwych dla ich ras macierzystych. Z kolei w 2004 roku zadecydowano aby zaprzestano krzyżowania pudli z labradorami, a tym samym zapoczątkowano rozmnażanie labradoodli tylko między sobą.

Na obszarze Polski rasa tych psów nie jest szczególnie znana lecz powoli sytuacja ta ulega zmianie. Pierwsza polska hodowla tych czworonogów pojawiła się w 2009 roku.

*rasy hybrydowe nie są uznawane przez Międzynarodową Federację Kynologiczną choć twórcy kierowali się głównie chęcią połączenia wysoko inteligentnych pudli z istotnymi i pożądanymi cechami pochodzących od innych ras np. hipoalergicznością;

LABRADOODLE WYGLĄD:

Trudno jednoznacznie opisać psa rasy labradoodle, ponieważ nie jest on uznany w Europie (czyli również w Polsce). W związku z tym nie posiada on jednoznacznie określonego wzorca. Dlatego też na obecnym poziome prac hodowlanych tych czworonogów, nikt nie może mieć całkowitej pewności odnośnie uzyskanego eksterieru czy charakteru szczeniaków. 

Labradoodle to zwierzę o średnich lub dużych rozmiarach co uzyskano dzięki genom pochodzących od pudla dużego i niemałego przecież labradora. Okazuje się, że w Australii wciąż krzyżowane są czystej rasy labradory z różnymi pudlami (średnimi i miniaturowymi także) dlatego rozrzut związany z wielkością tych czworonogów jest szeroki. 

Brak jednolitego wzorca sprawia, że obecnie możliwie są liczne rodzaje umaszczenia labradoodla oraz najróżniejsze jego warianty. Dlatego też mogą być one jasnokremowe, jak również całkowicie czarne. Tak samo okrywa włosowa tych psów może mieć wiele wariantów. W związku z tym pojawiają się osobniki o sierści krótkiej, długiej, twardej, miękkiej, prostej albo falującej. Australijska odmiana labradoodla posiada tylko trzy odmiany. Psy tej rasy o dużych odmianach osiągają wysokość w kłębie od 50 do 66 cm, a ich masa ciała zazwyczaj wynosi od 20 do 45 kg. Z kolei średni typ mierzy od 40 do 50 cm i waży od 13 do 20 kg. Natomiast najmniejsza odmiana labradoodla zazwyczaj dorasta od 30 do 40 cm, a jego waga osiąga od 7 do 10 kg. Niezależnie od typu odmiany pies tej rasy powinien cechować się proporcjonalną budową ciała. Jego sylwetka powinna wyróżniać się smukłą i dobrze zbudowaną sylwetką. Ma on charakterystyczne duże oczy, o okrągłym kształcie. Natomiast jego uszy luźno zwisają po bokach głowy. Z kolei labradoodle posiada nos zbliżony swym wyglądem do kwadratowego kształtu. Wiele osób opisuje wygląd szczeniaków jako „pluszowy miś”.

Obecnie w Polsce można spotkać tylko osobniki będące przedstawicielami typu dużego. 

LABRADOODLE PIELĘGNACJA I ZDROWIE:

Pielęgnacja okrywy włosowej psa rasy labradoodle wymaga regularnej oraz dość złożonej pielęgnacji. Sierść tych zwierząt jest bardzo urodziwa, gęsta, co oznacza, że wymaga ona regularnego i bardzo dokładnego wyczesywania raz na dwa dni. Taka praktyka zapobiega nadmiernemu oraz niepożądanemu kołtunieniu się jej. Należy pamiętać, że pudle to psy nieliniejące, natomiast labradory – silnie zrzucają swą okrywę włosową. Dlatego też nigdy nie wiadomo jakiego typu sierść będzie posiadał dany labradoodle. Część właścicieli regularnie odwiedza profesjonalne salony fryzjerskie dla psów, które pomagają utrzymywać futro tych zwierząt w należytym porządku. 

Struktura włosa budująca sierść psów tej rasy w większości przypadków pozwala na to, aby zalegający brud wysechł, a tym samym nadawał się do wyszczotkowania. Jeżeli zwierzę wymaga kąpieli powinno być umyte przy pomocy wyłącznie delikatnych szamponów dla psów. Natomiast szczególnie wrażliwe na wszelkiego rodzaju infekcje są uszy labradoodla, w związku z tym powinny być one czyszczone specjalnymi środkami.

Psy tej rasy w związku z ich pochodzeniem narażone są na występowanie chorób genetycznych takie jak dysplazja stawów biodrowych i łokciowych, czy chociażby choroby oczu (postępujący zanik siatkówki) lub tarczycy. Hodowcy wciąż pracują nad tym by osobniki tej rasy pojawiające się na świecie były jak najzdrowsze. Dlatego eliminują z hodowli zwierzęta obciążone chorobami. W związku z taką praktyką stosowany jest program infuzji, a krzyżowanie psów odbywa się tylko wśród zwierząt jak najmniej spokrewnionych ze sobą. Na terenie Australii bardzo popularna jest wczesna sterylizacja szczeniąt nim te trafią do swego przyszłego domu.

Co więcej, różnorodna budowa okrywy włosowej labradoodla może powodować różnego rodzaju problemy skórne. Dodatkowo w związku z odrębnym kształtem kufy pudla (wąska) i labradora (szeroka), mogą pojawiać się wady zgryzu.

W związku z dużym łakomstwem oraz łapczywym jedzeniem labradorów, labradoodle powinien mieć kontrolowane dzienne posiłki już od szczenięcia. Jak również mogą mieć one tendencje do nadwagi. Dlatego też nie jest zalecane wzmacnianie pozytywne przy pomocy smakołyków w trakcie szkoleń czy tresury. Zwierzę można także nagrodzić zabawą z nim lub pieszczotami. Labradoodle powinien być karmiony wysokiej jakości, zbilansowaną oraz pełnowartościową karmą. Posiłki psów tej rasy muszą być pozbawione zbóż, a w zamian za to  powinny zawierać duże ilości mięsa. 

Odpowiednim przysmakiem dla tych czworonogów będą wszelkiego rodzaju gryzaki np. niskotłuszczowe uszy wołowe albo kości do żucia wykonane ze skóry wołowej. 

LABRADOODLE CHARAKTER I USPOSOBIENIE:

Labradoodle mają bardzo przyjazny wygląd, często określany jako „niegroźny niedźwiadek”. Zwierzęta te zazwyczaj bywają bardzo przyjacielskie i dość żywiołowe. Jednak ich charakter oraz zachowanie trudno jednoznacznie określić, bo przecież w procesie powstawania tej rasy brały udział dwa różne od siebie czworonogi.  

Większość osób uważa je za psy towarzyskie i bardzo społeczne. Doskonale sprawdzają się jako czworonogi rodzinne, są odpowiednie do życia w domowym zaciszu, do rodzin z dziećmi. Oczywiście podstawowym warunkiem jest zapewnienie im odpowiedniej ilość ruchu. Należy o tym pamiętać, że psy rasy labrador jak i pudel były stworzone do pracy podczas polowań na dziką zwierzynę. Labradoodle o zrównoważonym charakterze można uzyskać jedynie tylko z profesjonalnej hodowli. Osobniki, których rodzice nie zostali poddani testom osobowościowym lub takie, które nie przeszły odpowiedniej socjalizacji mogą okazywać agresywne zachowania albo wręcz przeciwnie – być bardzo strachliwe.

Niektóre labradoodle potrzebują większej, intensywniejszej aktywności fizycznej, a niektóre mniejszej. Wszystko to zależy od tego, od której rasy (pudla czy labradora) ma więcej cech. Pudle nie mają tak mocno zakorzenionego instynktu łowieckiego jak labradory. Dlatego też fachowcy zalecają naukę do reagowania na przywoływanie już od najmłodszych lat. Labradoodle to inteligentne zwierzęta, które wychowywać należy przede wszystkim bardzo konsekwentnie. Dla wielu osób bywa to zadanie wręcz nie do wykonania, ponieważ uroczy wygląd tych psów stanowczo zaburza stanowczy sposób ich prowadzenia. W przypadku szczeniąt może mieć to zły skutek w przyszłości i czworonóg może stać się dość upartym zwierzęciem. Dlatego też zaleca się naukę w szkole dla psów gdy labradoodle są młode i chętne do szkoleń.

Obie rasy tworzące labradoodla były wykorzystywane do zadań wykonywanych bezpośrednio w wodzie. Dodatkowo to niezwykle wytrwali towarzysze do długich pieszych wędrówek. Natomiast dorosłe osobniki (poddane odpowiednim szkoleniom) są w stanie być idealnymi kompanami dla osób lubiących wyjazdy rowerowe oraz przejażdżki konne. Niestety pojawiają się także labradoodle, które mogą być mało skoczne, aby brać udział w wielu psich sportach np. w agility. Dobrym sposobem by rozładować nagromadzoną energię tych zwierząt jest nauka sztuczek lub aportowania. Labradoodle według pierwotnych założeń doskonale sprawdzają się jako psy terapeutyczne albo przewodnicy niewidomych. Oczywiście osobniki pracujące w taki sposób muszą pochodzić z profesjonalnych hodowli, przejść odpowiednie szkolenia oraz być bardzo zrównoważone.

Psy należące do tej rasy mogą czuć się rewelacyjnie na wsi, jak również i w mieście. Warunkiem ich dobrego samopoczucia niezależnie od miejsca zamieszkania jest zaspokajanie ich potrzeby ruchu. Idealną przestrzenią do życia dla labradoodla jest dom z dużym i zabezpieczonym ogrodem. W takiej okolicy pies jest w stanie wyszaleć się dowoli. Zrównoważone i dobrze zsocjalizowane czworonogi (te z profesjonalnej hodowli) mają predyspozycje do doskonałej komunikacji z innymi przedstawicielami tego samego gatunku. Dzieci także mogą się rewelacyjnie sprawdzić jako kompani do zabawy dla labradoodla, o ile potrafią się one delikatnie obchodzić z psem. Jednak nigdy nie powinny pozostawać sam na sam z czworonogiem. Jeżeli zwierzę tej rasy żyło razem z kotem od szczenięcia, w przyszłości nie powinno mieć problemu z przebywaniem z nim pod jednym dachem. Należy mieć świadomość, że małe gryzonie (takie jak świnki morskie lub chomiki) mogą uruchomić pierwotne instynkty łowcze pochodzące od przodków labradoodla. 

Psy należące do tej rasy będą odpowiednimi towarzyszami dla rodzin z dziećmi (zwłaszcza aktywnej fizycznie). Również samotny senior z mnóstwem wolnego czasu może stać się doskonałym właścicielem labradoodla, tak jak początkujący lub doświadczony opiekun. Zwłaszcza osoby lubiące przebywać na łonie natury, na świeżym powietrzu będą dobrze się czuć z tą rasą.

Osoby będące uczulone na sierść zwierząt nie mają gwarancji, że biorąc pod swój dach psa rasy labradoodle nie będą odczuwały dolegliwości alergicznych. Istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo, że dany osobnik może linieć. Dlatego też większość fachowców, alergikom poleca pudle, które w ogóle nie gubią swej okrywy włosowej. Jednakże każdy powinien brać pod uwagę, że włos psa nie zawiera w sobie alergenów lecz uczulające białka znajdują się w jego ślinie. W związku z tym każda osoba uczulona powinna poznać psa bezpośrednio przed adopcją, aby przekonać się jak jego organizm będzie reagował w obecności czworonoga.