Irlandzkie rasy psów to cztery teriery, dwa setery, spaniel i wilczarz. Niektórzy zaliczają do tej kategorii jeszcze kerry beagle’a, jednak rasa ta do teraz nie została formalnie zaakceptowana przez największe organizacje kynologiczne.
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
Irlandzkie rasy psów – wilczarz irlandzki
Wilczarz irlandzki to jedna z najstarszych irlandzkich ras psów – najstarsze wzmianki na jej temat pochodzą z czasów Cesarstwa Rzymskiego i dotyczą otrzymania przez konsula Kwintusa Aureliusza Symmachusa psów, które pochodziły z terenów dzisiejszej Irlandii i przeznaczone były do walk z lwami i niedźwiedziami. Miało to mieć miejsce w roku 391. NIeco starsza, bo średniowieczna historia, dotyczy innej ważnej osobistości – króla Jan Bez Ziemi – który mniej więcej w 1210 roku miał podobno podarować wilczarza o imieniu Gelert walijskiemu księciu Llywelynowi.
Sama nazwa “wilczarz” pochodzi od niezwykłych starć, do jakich ćwiczone były te psy, mianowicie walk z wilkami. Na przełomie XVII i XVIII wieku populacja wilczarzy irlandzkich zaczęła się mocno kurczyć. Mimo dekretu Olivera Cromwella z 27 kwietnia 1652 roku, ustalającego stałą liczbę wilczarzy olbrzymich, która musi być utrzymywana na Wyspach, liczba przedstawicieli tej rasy malała, by ostatecznie zniknąć całkowicie w XIX wieku.
Odtworzenia rasy podjął się żyjący na przełomie XIX i XX wieku kapitan George Augustus Graham – mimo że hodowane przez niego psy nie były w 100% identyczne jak wcześniejsze wilczarze, okazały się być dostatecznie zbliżone. W 1885 roku Graham założył Irlandzki Klub Wilczarza, dzięki któremu ustalone zostały wzorce rasy.
Wilczarz irlandzki to pies, który mimo sporych rozmiarów cechuje się łagodnym i spokojnym usposobieniem. Jest bezwarunkowo oddany swojej rodzinie i ma anielską cierpliwość do jej najmłodszych członków. Mimo że jest rasą myśliwską i charakteryzuje go w związku z tym dość duża niezależność, jest jednocześnie inteligentny i zależy mu na uznaniu ze strony opiekuna, może się więc odnaleźć w różnych rodzajach treningów, zwłaszcza w psich sportach.
Irlandzkie rasy psów – seter irlandzki czerwono – biały
Seter irlandzki czerwono – biały jest starszy niż jego kuzyn o całkowicie czerwonym umaszczeniu, jednak to właśnie on znalazł się na przestrzeni lat w gronie irlandzkich ras psów zagrożonych wyginięciem. Uznaje się, że początki tej rasy sięgają końca XVII wieku – dopiero z czasem zaczęto selektywną hodowlę nastawioną na utrwalanie cechy, jaką było całkowicie czerwone umaszczenie.
W ciągu kolejnych dwóch stuleci setery irlandzkie czerwono – białe i setery irlandzkie czerwone hodowane były równolegle – niektórzy myśliwi uważali, że dwukolorowe setery sprawdzają się lepiej w czasie polowania, ponieważ łatwiej jest je dostrzec w terenie. Niestety pod koniec XIX wieku seter irlandzki czerwono – biały znalazł się na granicy wyginięcia. Początek XX wieku upłynął więc jego pasjonatom na próbach odtworzenia rasy, które mimo poważnych przeszkód (przedstawicieli rasy było tak mało, że trzeba było krzyżować ich z seterem czerwonym), zakończyły się sukcesem. Rasa została jednak oficjalnie uznana przez Międzynarodową Federację Kynologiczną dopiero w 1989 roku.
Seter irlandzki czerwono – biały jest podobny z charakteru do setera irlandzkiego (jest nieco bardziej opanowany), ale różni się od niego nieco wyglądem – poza samym umaszczeniem jest odrobinę niższy, ma mocniejszą budowę, krótsze, szersze oraz wyżej osadzone uszy i miejscami nieco mniej obfitą sierść.
Irlandzkie rasy psów – terier irlandzki
Terier irlandzki jest jedną z czterech ras terierów, które zaliczają się do irlandzkich ras psów – u wszystkich da się zauważyć cechy specyficzne, które odróżniają teriery irlandzkie od angielskich i kontynentalnych. Przypuszcza się, że to właśnie terier irlandzki jest najstarszą spośród tych czterech ras, jednak nie zostało to do tej pory jednoznacznie potwierdzone. Pozostałe irlandzkie rasy terierów to irish soft coated wheaten terrier, irish glen of imaal terrier i kerry blue terrier.
W początkowym okresie funkcjonowania terierów na Zielonej Wyspie nie były one selekcjonowane pod kątem określonych cech wyglądu, a raczej ich zdolności czysto użytkowych – do głównych zadań terierów zaliczało się tępienie szczurów i innych szkodników oraz pilnowanie dobytku swoich opiekunów. Psy te cieszyły się popularnością zarówno wśród wyższych, jak i niższych warstw irlandzkiego społeczeństwa.
Początki bardziej usystematyzowanej hodowli i selekcjonowania terierów irlandzkich pod kątem pożądanego przez hodowców wyglądu przypadają na koniec XIX wieku – rasa po raz pierwszy zaprezentowana została na wystawie w 1875 roku, a cztery lata później w Dublinie powołany został pierwszy klub jej miłośników.
To właśnie wtedy zaczęto zwracać uwagę na umaszczenie terierów irlandzkich i poszukiwać przede wszystkich osobników w kolorze czerwonym, wskutek czego znacznie spadła liczba psów o umaszczeniach czarnym podpalanym oraz pręgowanym. Od XX wieku teriery irlandzkie zaczęły stawać się bardzo popularne także poza granicami swojego kraju, na co bez wątpienia miała wpływ ich bohaterska postawa w czasie I Wojny Światowej, w trakcie której pomagały aliantom, przemycając na froncie meldunki.
Bohaterski charakter teriera irlandzkiego widoczny jest także u współczesnych przedstawicieli tej rasy – są to psy silne, szybkie i wytrzymałe, które w obliczu zagrożenia nie tracą zimnej krwi i pewności siebie i potrafią wykazać się ogromną odwagą. Mimo bycia nazywanym “czerwonym diabłem”, terier irlandzki nie jest rasą agresywną – odnosi się to raczej do jego zdolności fizycznych, ponieważ w stosunku do ludzi, jak i innych zwierząt jest co do zasady łagodny (przynajmniej dopóki on lub jego opiekun nie zostaną zaatakowani).
Irlandzkie rasy psów – seter irlandzki
Seter irlandzki to nazwa, która w praktyce oznacza całkowicie rudego setera, wywodzącego się od setera irlandzkiego czerwono – białego. Jest rasą młodszą – został wyodrębniony jako oddzielny typ w XVIII wieku, po tym jak przez lata seter irlandzki czerwono – biały selekcjonowany był pod kątem rudego umaszczenia. Klub Setera Irlandzkiego założony został w 1882 roku, a cztery lata później opublikowany został pierwszy wzorzec rasy.
Seter irlandzki jest psem żywiołowym i radosnym. Rozpiera go energia i jest zawsze chętny do nowych wyzwań i zabaw. W stosunku do ludzi jest przyjazny i towarzyski – szczególnym uczuciem obdarza swojego opiekuna i nie jest psem, który poradzi sobie w izolacji od reszty domowników, potrzebuje bowiem kontaktu z człowiekiem. Seter irlandzki potrzebuje sporej dawki aktywności fizycznej – jeśli się mu jej nie zapewni, może zacząć wykazywać zachowania niepożądane, np. niszczyć przedmioty.
Irlandzkie rasy psów – irlandzki spaniel dowodny
Irlandzki spaniel dowodny jest psem, który z wyglądu przypomina nieco pudla, ze względu na swoją kręconą sierść – jest prawdopodobne, że wśród jego przodków były właśnie pudle lub barbety, jednak nie ma na to jednoznacznych dowodów. Pierwsze pisemne informacje na temat tej rasy pochodzą z lat trzydziestych XIX wieku, chociaż niewykluczone, że sama rasa jest starsza.
Przez lata jego zadaniem było aportowanie ptaków upolowanych przez myśliwych i wiele wykształconych w rezultacie cech pozostało mu do dziś – irlandzkie spaniele dowodne mają mnóstwo energii i potrzebują sporej dawki aktywności fizycznej. Uwielbiają wszelkie psie sporty i zabawy, a w szczególności aportowanie i pływanie.
