Terier irlandzki nazywany bywa “czerwonym diabłem”, jest to jednak poniekąd krzywdzące – to pies rzeczywiście odważny i wytrzymały (oraz w rudym kolorze), ale z pewnością nie jest z natury agresywny.
Terier irlandzki – opis rasy
Terier irlandzki pochodzi oczywiście z Irlandii – nazwa nie jest w żadnym stopniu myląca. Według klasyfikacji Międzynarodowej Federacji Kynologicznej zaliczany jest do grupy trzeciej, czyli po prostu terierów i do sekcji pierwszej, czyli terierów dużych i średnich.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że to właśnie terier irlandzki jest jedną z najstarszych ras z tej brytyjskiej wyspy, a jego historia może sięgać nawet kilku dobrych stuleci. Z pewnością można powiedzieć dwie rzeczy: jakieś rodzaje terierów były na Zielonej Wyspie obecne od bardzo dawna i różniły się zdecydowanie zarówno od terierów angielskich, jak i kontynentalnych.
Nie miały co prawda jeszcze wtedy ujednoliconego wzorca czy uregulowanej hodowli, za to pełniły bardzo ważne funkcje, do których zaliczało się np. tępienie szczurów, strzeżenie dobytku swoich opiekunów czy po prostu umilanie im codziennego życia. Przypuszczalnie nie występował tu mocny podział “klasowy” i teriery doceniane były zarówno przez wyższe, jak i niższe warstwy społeczne. Według obecnej wiedzy istniały przypuszczalnie cztery rodzaje takich terierów, jednak ze względu na brak wystarczających źródeł pisanych trudno jest określić, które dokładnie pojawiły się kiedy.
Praktycznie do końca XIX wieku nikogo nie interesowało regulowanie w jakiś sposób ich wyglądu. W 1875 roku teriery irlandzkie po raz pierwszy zaprezentowane zostały na wystawie, a w 1879 roku (dokładnie 31 marca) w Dublinie powstał pierwszy klub rasy, a wkrótce została ona (jako pierwsza rasa z Irlandii) oficjalnie zaakceptowana przez Angielski Klub Kynologiczny.
Po mniej więcej roku 1880 zaczęto bardziej przyglądać się występującym umaszczeniom i faworyzować kolor czerwony kosztem barwy czarnej podpalanej oraz pręgowanej. Spowodowało to znaczące ograniczenie liczby terierów irlandzkich w tych dwóch ostatnich umaszczeniach do etapu, kiedy na przełomie stuleci w zasadzie każdy terier irlandzki był czerwony.
W XX wieku teriery irlandzkie zaczęły też stawać się popularne w krajach blisko związanych z Irlandią – w Stanach Zjednoczonych oraz w sąsiedniej Anglii. Wraz z wybuchem I Wojny Światowej, jak wiele innych ras, były one narażone na spadki liczby osobników, jednak udało im się na trwałe zapisać w historii i sercach wdzięcznych ludzi – zostały bohaterami wojennymi, ponieważ angażowano je na froncie do przemycania meldunków. Te dzielne psy nie wykazywały strachu przed horrorem bycia w bezpośrednim kontakcie z wojennym szaleństwem.
W czasach pokoju teriery irlandzkie miały szansę zyskać popularność w innych krajach niż te ściśle związane z Irlandią – szczególnie dobrze udało im się to osiągnąć w Skandynawii, Czechach, Niemczech i Słowacji. Rasa jest też obecna w Polsce, ale nie jest bardzo popularna – liczba jej przedstawicieli nie przekracza tutaj tysiąca.
Terier irlandzki – wygląd
Terier irlandzki to pies o pełnej gracji i elegancji sylwetce, ale jednocześnie mocno zbudowany – jego mięśnie wydają się być ciągle napięte i gotowe do działania. Teoretycznie zarówno psy, jak i suczki tej rasy, powinny osiągać wysokość w kłębie oscylującą wokół idealnych 45,5 cm, jednak de facto widać tutaj wyraźną różnicę i jak u każdej rasy psy będą nieco większe (mniej więcej 46 – 52 cm), a suczki mniejsze około 45 – 49 cm). Podobnie wygląda sytuacja z wzorcową wagą, która teoretycznie wynosić powinna 12,25 kg w przypadku psów i 11,4 kg u suk, ale w praktyce zauważyć tu można widełki – odpowiednio między 13 i 20 kg oraz między 12 i 17 kg.
Terier irlandzki ma proporcjonalny tułów, mocny i prosty grzbiet i długą, pozbawioną zmarszczek głowę. Jego ogon jest dość wysoko osadzony, ale nie jest zawinięty nad grzbietem, nos jest czarny, oczy małe, niezbyt wyłupiaste i w ciemnym kolorze, a uszy są małe, opadają przy policzkach w kierunku przodu głowy i mają kształty litery “V”.
Sierść składa się tylko z jednej warstwy – włos przylega do ciała, jest twardy i ostry, a wręcz drutowaty w dotyku, nie tworzy frędzli. Jest przy tym bardzo gęsty – można to łatwo zauważyć, próbując wypatrzyć spomiędzy niego skórę psa, ponieważ nawet przy celowym przeczesywaniu trudno to będzie zrobić. Sierść raczej nie jest długa i nie powinna przesłaniać kształtu sylwetki teriera, w tym w szczególności jego łap. Nieco krótsza jest też na głowie. Jedynym miejscem, w którym sierść może być nieco dłuższa, jest broda, ale tu również w żadnym wypadku nie powinno dochodzić do przesady i tworzenia się czegoś na kształt koziej bródki.
Jeśli chodzi o umaszczenie teriera irlandzkiego, podstawą jest tu zawsze – zgodnie z XIX-wieczną selekcją – kolor czerwony. Może on przyjąć formę połączenia czerwieni z odcieniami żółci czy kolorem pszenicznym, ale zawsze umaszczenie powinno być jednolite. Na klatce piersiowej mogą też się czasem pojawić niewielkich rozmiarów białe znaczenia.
Terier irlandzki – charakter
Terier irlandzki to pies pełen werwy i temperamentu – jest szybki, silny i wytrzymały, a jeśli on sam lub jego opiekun znajdzie się w sytuacji zagrożenia, potrafi wykazać się ogromną odwagą i pewnością siebie. Zyskał sobie w związku z tym przydomek “czerwonego diabła”, który wiele osób mylnie interpretuje jako sygnał dotyczący jego agresywności. Terier irlandzki jest od niej bardzo daleki – zarówno w stosunku ludzi, jak zazwyczaj innych psów, wykazuje się co do zasady łagodnością, spokojem i opanowaniem. Problem pojawia się dopiero wtedy, kiedy pies jest źle prowadzony przez opiekuna.
Faktem jest natomiast, że kiedy już znajdzie się w sytuacji konfliktowej, nie odpuści przeciwnikowi zbyt łatwo i wykaże się prawdopodobnie dużym zacięciem w walce. Jest to cecha, która szczególnie uwydatnia się w trakcie polowań, do których przez wiele lat był wykorzystywany – w wyniku tej przeszłości ma współcześnie nadal silny instynkt łowiecki.
Terier irlandzki to pies, który bardzo silnie przywiązuje się do swojego opiekuna i potrzebuje bliskiej relacji z nim oraz fizycznego kontaktu. Źle znosił będzie izolację. Z drugiej strony jeśli chodzi o dopiero poznawanych ludzi, wykazuje do nich dużo większy dystans i zachowuje się z rezerwą do momentu, kiedy nie zyskają jego zaufania (może to się oczywiście odbyć na skróty, jeśli takie przejawy zaufania wykazywać będzie opiekun).
Jest to też rasa, która szybko się uczy i wykazuje dużą inteligencję, ale z drugiej strony, m.in. ze względu na myśliwską przeszłość i przyzwyczajenie do samodzielnego podejmowania decyzji, potrafi być nieco uparta.
Terier irlandzki – hodowla
Terier irlandzki odnajdzie się w różnych warunkach domowych. Nie będzie miał problemu z zaakceptowaniem innych psów, często dogada się też z domowym kotem – problem mogą stanowić jedynie bardzo małe zwierzęta, np. gryzonie, które mogą uruchamiać w nim instynkt łowiecki. Będzie też znakomitym towarzyszem dla dzieci – chętnie będzie brał udział w ich zabawach, pod warunkiem że najmłodsi wiedzieli będą, jak prawidłowo i z szacunkiem się z nim obchodzić, aby nie zrobić mu niechcący krzywdy.
Również jeśli chodzi o samą lokalizację czy metraż swojego miejsca zamieszkania, potrafi być elastyczny – jeśli tylko opiekun dostarczy mu odpowiednią dawkę codziennej aktywności na świeżym powietrzu i zadba o jego prawidłową socjalizację, zapewniając kontakt ze światem zewnętrznym, nowymi bodźcami, ludźmi, zwierzętami, miejscami i zapachami, terier irlandzki odnajdzie się równie dobrze w mieszkaniu w centrum miasta, co w domu z ogrodem na przedmieściach. Z kolei zaniedbanie tego aspektu może spowodować, że pies zacznie szybko się nudzić i własne podwórko nie tylko nie będzie tu rozwiązaniem, ale szybko stanie się obiektem wyładowywania skumulowanej energii, np. poprzez rozkopywanie ogrodu. Warto o tym pamiętać, ponieważ wrodzona czujność i nieufność w stosunku do obcych czynią z teriera irlandzkiego dobrego kandydata na psa stróżującego – nie może to jednak oznaczać ignorowania jego potrzeby codziennych spacerów czy kontaktu z rodziną.
Terier irlandzki może się dobrze sprawdzić na szkoleniu, ponieważ nauka przychodzi mu z łatwością, trzeba się jednak pogodzić z jego niezależnością i faktem, że nie zawsze będzie w stosunku do opiekuna bezwarunkowo posłuszny. Prawdopodobnie przypadną mu do gustu takie dyscypliny sportowe jak agility czy aportowanie. Należy przy tym pamiętać, że jest to rasa o silnym instynkcie myśliwskim, więc zabawy tego rodzaju poza dobrze zabezpieczonym terenem mogą być ryzykowne – wystarczy, że pies zobaczy gdzieś w oddali potencjalną zdobycz i może momentalnie ruszyć za nią w pogoń, a dogonienie go może okazać się trudne.
Terier irlandzki – cena
W przypadku teriera irlandzkiego szczeniaki kosztują około 2000 – 3000 złotych, ale zważywszy na ograniczoną liczbę hodowli, trzeba uzbroić się w cierpliwość lub wyjechać po malucha do innego kraju.
