Klasyfikacja FCI grupa VII, sekcja 2, nr wzorca 120
Rodzinny pies o silnym instynkcie myśliwskim. Wieczny optymista, bystry wesołek. Seter irlandzki mimo starości zachowuje młodość ducha. Inteligentny i żywy potrzebujący dużej dawki ruchu.
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
RYS HISTORYCZNY RASY:
Wbrew pozorom, seter irlandzki nie pochodzi z terenów Irlandii. Jego początku możemy doszukiwać się we Francji, Hiszpanii i Macedonii. Dokładny ich początek nie jest znany. Wiemy, że czworonogi o wyglądzie podobnym do tej rasy (psy o frędzlowatej sierści) były widywane wraz z sokolnikami podczas polowań na ptactwo w czasach średniowiecznych. Seter irlandzki jak wszystkie setery i spaniele, jest potomkiem wyżła na przepiórki. Natomiast głównym przodkiem tej rasy są psy wystawiające – setting spaniele. Ich główną cechą była umiejętność bezszelestnego zakradania się do dzikiego ptactwa. Kiedy pies docierał do ukrytego w zaroślach celu, siadał lub kład się przed nim i dawał w tej sposób znać myśliwemu o obecności zdobyczy. Nazwa „seter” wywodzi się z języka angielskiego, który określeniem „to set” opisuje właśnie „przypadanie do ziemi”, „wystawianie”, „kładzenie się”.
Seter irlandzki jest krzyżówką irlandzkiego spaniela wodnego z seterem angielskim, springer spanielem i pointerem. Na początku powstawania rasy, ubarwienie nie było dla hodowców istotne, liczyły się głównie zdolności myśliwskie.
W XVIII wieku głównym hodowcą rasy seter irlandzki była rodzina de Freyne, która czworonogi te nazywała po prostu – czerwonymi psami (modder rhu). Jednakże od 1793 przez trzy kolejne pokolenia, Artur French wraz z rodziną, prowadzili rodowodową księgę hodowli FRENCH PARK. Tym samym Artur French stał się twórcą rasy – seter irlandzki. Pierwotnie czworonogi te były spotykane o umaszczeniu białym, biało – czerwonym, biało- żółtym, biało- czarnym jak i czerwonym. W kolejnych latach skrupulatna selekcja hodowców spowodowała, że osobniki o maści jednolitej czerwonej (kasztanowej) stały się standardem tej rasy. Wszystkie inne warianty setera albo wymarły, albo stały się innymi rasami.
W piśmiennictwie pierwszą notatkę odnośnie setera irlandzkiego można było przeczytać na łamach magazynu „A Veteran Sportsman” w 1803 roku. W 1860 roku pies ten po raz pierwszy pojawił się na psiej wystawie, a pierwszy klub setera irlandzkiego powstał w Dublinie w 1882 roku. Trzy lata później ustalono prawidłowy wzorzec rasy o ubarwieniu czerwonym. Następnie w 1998 roku powstała publikacja pt. „Styl pracy rasy” – to, wraz z wzorcem obecnie stanowi podstawę podczas oceny seterów.
W Polsce setery irlandzkie pojawiły się na przełomie XIX i XX wieku. W tamtym okresie, w Warszawie istniał klub tej rasy a jego prezesem był mecenas Bazyli Przychodźko. Niestety okres II wojny światowej miał również ogromny wpływ na setery i przyczynił się on niemalże do całkowitego ich wyginięcia. Płk Stanisław Nowicki po zakończeniu wojny, pomógł w odbudowie setera irlandzkiego – przekazując sukę Polink Soar Eala i psa Wendower’a Mister do rozrodu a tym samym do rekonstrukcji rasy.
Istotną hodowlą w historii setera irlandzkiego była działalność Haliny i Jerzego Żwierełłów pod nazwą „Rysi Wykot” a były to lata 70te.
SETER IRLANDZKI – WYGLĄD:
Jest to zwierzę o eleganckim i harmonijnym wyglądzie, przez co można spotkać wielu miłośników psów tej rasy. Jest on najmniejszym i najlżejszym ze wszystkich seterów. Co zabawne, przez swój dostojny wygląd seter irlandzki sprawia wrażenie, że najlepiej się on czuje na salonach a niżeli w leśnych kniejach podczas akcji.
Seter kształtem ciała wpisuje się w prostokąt. Jego owalna głowa, ma wyraźnie zaznaczony guz potyliczny, jest niezbyt szeroka między uszami a łuki brwiowe są zauważalnie wzniesione. Pies ten posiada nos o szerokich nozdrzach, zazwyczaj jest on koloru ciemnomahoniowego, ciemnoorzechowego lub czarnego. Oczy jego są nie za duże, o ciemnoorzechowym lub ciemnobrązowym kolorze. Charakterystyczne uszy jak u każdego setera, są delikatnej budowy, standardowej długości a co przede wszystkim usytuowane są one na jego czaszce nisko. Podgardle u tej rasy nie występuje a ich szyja jest średniej długości o łagodnym wygięciu. Setery irlandzkie posiadają wąską klatkę piersiową i wyraźnie zaznaczony kłąb. Kończyny ich są mocne, proste i odpowiednio umięśnione. Z kolei stopy małe i zwarte z palcami ściśle do siebie przylegającymi.
Ta rasa psa ma dość charakterystyczną maść – soczysto kasztanową lub mahoniową. Okrywa włosowa w okolicach głowy, przedniej strony kończyn oraz na końcach uszu, jest krótka i delikatna. Specyficzne dla tych czworonogów, frędzle (długie i jedwabiste), możemy zauważyć na górnej części uszu. Natomiast w okolicach nóg są one długie i delikatne. Frędzle ozdabiają szyję setera irlandzkiego, jego przedpiersie i brzuch. Setery posiadają dobrze owłosione stopy, głównie między palcami. Ich ogon upiększa dość długie włosie, nazywane piórem. Sierść tych czworonogów, zwłaszcza ta długa jest prosta, nigdy falowana.
Samiec stera irlandzkiego zazwyczaj waży od 28-32 kg a wysokość w kłębie jaką uzyskuje mieści się w granicach 58-67 cm. Suki zwykle są mniejsze oraz lżejsze. Mierzą one od 55-62 cm i ważą 26 do 30 kg.
Psy tej rasy osiągają dojrzałość dopiero w okolicach 2 roku życia, natomiast żyją one od 10 do 15 lat.
Szczeniaki setera irlandzkiego kosztują średnio 2000-3000 zł a miesięczny koszt utrzymania tego zwierzęcia to 200-300 zł.
PIELĘGNACJA I ZDROWIE SETERA IRLANDZKIEGO:
Linienie tych czworonogów występuje późną wiosną. Związane jest to z intensywnym wypadaniem ich podszerstka. Pielęgnacja okrywy włosowej seterów irlandzkich polega na wyczesywaniu całej sierści raz w tygodniu metalowym grzebieniem oraz zwykłą szczotką, natomiast w okresie aktywnego linienia podszerstka należy używać trymera hakowego. Szczotkowanie przeprowadzamy po uprzednio zwilżeniu futra. Należy pamiętać, żeby wszelkie rzepy, patyki czy kłosy traw niezwłocznie usuwać z sierści setera bezpośrednio po odbytym spacerze za miastem.
Setery irlandzkie stosunkowo dobrze znoszą mrozy, deszcz czy wilgoć. Jednakże należy pamiętać, aby zimą zwrócić uwagę na łapy tych psów i odpowiednio o nie zadbać (w sierści między palcami lubią tworzyć się lodowe kulki a te utrudniają poruszanie się).
Pies rasy seter często zmaga się z dysplazją stawów biodrowych, wywinięciem lub podwinięciem podwiek oraz z postępującym zanikiem siatkówki (PRA). Mogą również zmagać się one z zespołem zaburzonego przylegania leukocytów (CLAD), niedoczynnością tarczycy, padaczką, rozszerzeniem przełyku. Niestety psy te chorują również na nowotwory i choroby związane z układem krążenia.
Najbardziej narażone na wszelkie infekcje bakteryjne i grzybiczne są uszy tego zwierzęcia. Natomiast szczenięta setera irlandzkiego długo przebywające na zewnątrz miewają często zapalenie spojówek. U tych czworonogów możemy spotykać się też ze skrętem i rozszerzeniem żołądka.
CHARAKTER PSÓW RASY SETER IRLANDZKI:
Jest to pies o bardzo wesołym usposobieniu, lubiący ruch i aktywność fizyczną. Seter irlandzki jest wiecznie młody. Starsze osobniki mimo swych lat nie tracą werwy i radości z życia. Pozostawione same sobie stają się nadpobudliwe, nieposłuszne i niszczą rzeczy ich otaczające. Nie jest to pies dobrze czujący się w kojcu. Setery irlandzkie potrzebują kontaktu ze swym właścicielem oraz resztą rodziny. Lubią i dobrze dogadują się z dziećmi czy innymi zwierzęcymi domownikami.
Instynkt myśliwski u setera jest na tyle silny, że złapany trop podczas spaceru sprawi, że pies podąży za nim. Uwielbia on wodę, szuwary i wszystkie cieki wodne. W domu seter irlandzki chętnie spędza czas leżąc na kanapie lub śpiąc.
Odpowiedni właściciel dla tych psów to osoba konsekwentna, wyrozumiała, o aktywnym trybie życia, niekoniecznie z dużym doświadczeniem w socjalizacji psów.
