Klasyfikacja FCI grupa X, sekcja 3, nr wzorca 162.
Whippet to wesoły, cierpliwy oraz bardzo czysty pies. Doskonały dla rodzin z dziećmi, czy osób mieszkających w mieście. W domu bywa spokojny i cichy. Z kolei na zewnątrz zamienia się w „demona prędkości” (lecz tylko na krótkich odcinkach).
RYS HISTORYCZNY RASY:
To grupa psów która zaliczana jest do najstarszej z ras. Jej przedstawiciele byli znani za czasów życia potężnych faraonów. Następnie pojawiły się na obszarach Grecji i Włoch, a stąd rozprzestrzeniły się w dalsze regiony kontynentu europejskiego. W epoce średniowiecza zamieszkiwały królewskie dwory oraz towarzyszyły myśliwym podczas polowań. Charty w ciągu setek lat zdobyły serca wielu znanych postaci. Do miłośników tej rasy należał król Francji Ludwik XIV czy chociażby król Prus Fryderyk II Wielki (podobno był on właścicielem około 30 osobników).
Jednakże sama historia whippet’a jest zdecydowanie najkrótsza z całej grupy chartów. Niektórzy doszukują się sylwetki tego psa na malowidłach pochodzących z XV wieku. Jednakże prawdą jest, że uwieczniony wizerunek czworonogów to większe od charta angielskiego – charciki włoskie (ewentualnie małe greyhound’y). W kolejnych latach tworzono krzyżówki tych psów w celu uzyskania zwierzęcia mniejszego, o kompaktowej budowie, lecz posiadającego wszystkie cechu użytkowe greyhound’a. Na wiarygodność tej tezy przemawia obraz powstały dzięki umiejętnościom Jean’a Baptiste Oudry, który uwiecznił w sposób wyraźny dwa whippet’y, choć w rzeczywistości były to ukochane psy rasy greyhoud króla Ludwika XV – ego (Misse i Turlu).
Pełnoprawnymi właścicielami greyhound’a mogły być przez dłuższy czas osoby wysoko urodzone – głównie szlachta. Psy tej rasy przede wszystkim towarzyszyły myśliwym podczas polowań na jelenie. Okazuje się, że osobniki słabsze były przekazywane wieśniakom, po uprzednim okaleczeniu im łap. Ta okrutna praktyka miała na celu zapobiec, by czworonogi te nie miały możliwości polować. Oczywiście uboga ludność rozmnażała owe zwierzęta, czego skutkiem było powstanie psów mniejszych od greyhound’ów, które charakteryzowały się jednolitym, wyrównanym eksterierem. Początkowo wiejski lud wykorzystywał je do kłusownictwa, ale po zniesieniu prawa leśnego, polował wraz z psami na małe zwierzęta (m.in. zające). Natomiast rozwój i uprzemysłowienie kraju sprowokował chłopów do opuszania swych domostw i zamieszkania na obszarach miejskich w celu pozyskania lepszych warunków do życia. Należy wiedzieć, że wraz z nimi do miast wyruszyły ich psy.
Swój prawdziwy początek rasa psów chart angielski ma w XIX wieku na terenie północnej Anglii oraz południowej Szkocji. Na tych obszarach górnicy oraz robotnicy dużych fabryk pałali dużą miłością do polowań na gryzonie. Teriery biorące udział w tej praktyce okazywały się zdecydowanie za wolne. Dlatego też postanowili skrzyżować je (w celu nadania im prędkości) z przybyłymi wraz z chłopami, niewielkimi greyhound’ami. Część fachowców/kynologów uważa, że w tych wszystkich krzyżówkach brał również udział pies faraona, charcik włoski, foksterier oraz bedlington terier. W związku z tym powstały czworonóg miał w sobie szybkość charta i zaciętość teriera. Chciano w ten sposób uzyskać zwierzę przypominające greyhound’a – czyli równie sprawne jak on lecz mniejsze, ale o zdecydowanie niższych wymaganiach i tańszy w utrzymaniu.
Bardzo szybko zorientowano się, że powstały pies jest doskonały w trackie polowań na króliki. Ciężka, kilkugodzinna praca powodowała, że robotnicy szukali mocnej oraz krwawej rozrywki. Dlatego też zawody w uśmiercaniu królików przez psów cieszyły się dużym powodzeniem. Zabawa ta polegała na wpuszczaniu do zagrody pełnej królików – dwa psy, które miały owe zwierzęta zabić. Oczywiście wygrywał ten pies, który wymordował więcej zajęczaków, w wyznaczonym czasie. Co więcej, tej rozrywce zawsze towarzyszyły zakłady, które wbrew pozorom nabijały kasę bukmacherom, a nie właścicielom psów.
W 1911 roku wyszedł oficjalny zakaz organizacji tych krwawych psich sportów. Spowodowało to, że stworzono wyścigi psów (gonienie sztucznej przynięty), aby wykorzystać drzemiący potencjał oraz szybkość whippet’ów. Dlatego, że greyhound’y były psami elit (i były także wyjątkowo kosztowne), chart angielski stał się zwierzęciem idealnym, ponieważ był on dostępny praktycznie dla każdego. Małe rozmiary tego psa pozwalały organizować wyścigi z niewielkim nakładem pieniężnym, na niedużym obszarze (zdarzały się także na ulicy). Tor do tego typu wyścigów miał 200 metrów, w związku z tym można było zaaranżować praktycznie wszędzie i był dostępny nawet dla osób najuboższych. W bardzo krótkim czasie rozrywka ta zyskała na popularności zarówno w Anglii, jak i również po za jej granicami. Do dzisiaj mieszkańcy Anglii kochają ten sport, lecz smutną stroną tejże atrakcji to fakt ten, że kariera psów biorących udział w wyścigach jest niezwykle krótka (i wyjątkowo tragicznie kończą swój żywot). W związku z tym stworzono organizacje odkupujące psich emerytów, aby odnaleźć im spokojny i stały dom. Okazuje się, że identyczny problem istnieje w Stanach Zjednoczonych, do których whippet przybył w trakcie rewolucji przemysłowej razem z szukającymi lepszego życia – angielskimi robotnikami.
Wyścigi chartów angielskich uzyskały na terenie Wielkiej Brytanii tytułu sportu narodowego, tym samym napędzając hodowle tych zwierząt do zadbania o czystość rasy. Wynikiem tych działań było uznanie przez angielski Kennel Club w 1891 roku. Z końcem XIX wieku whippet pojawił się również we Francji, gdzie również ganiał sztuczne przynęty. Zaowocowało to aprobatą francuskiego Kennel Club bardzo szybko. W porównaniu do innych chartów (zazwyczaj wpisywanych do ksiąg rejestracyjnych jako czworonogi luksusowe) – whippet znalazł swe miejsce wśród psów pracujących (trudniących się głównie polowaniami). Dopiero lata 20. ubiegłego wieku stan ten uległ zmianie.
Pierwszą wystawą, w której brał udział chart angielski odbyła się w 1897 roku, w Londynie. Następnie pięć lat później czyli w 1902 roku, rasa ta została oficjalnie uznana przez brytyjski Kennel Club.
W Polsce pierwsze szczenięta whippet’a pojawił się w 1967 roku. Obecnie to najbardziej znane i uznane charty w naszym kraju, swą popularność zawdzięczają swym niewielkim rozmiarom oraz niezwykłemu charakterowi lecz niestety.
CHART ANGIELSKI WHIPPET WYGLĄD:
Chart whippet wyróżnia się smukłą lecz bardzo umięśnioną sylwetką. Dzięki temu nadaje mu to bardzo eleganckiego i wytwornego wyglądu. Pies ten zbudowany jest do prędkości oraz wykonywania pracy. Ma on długą i suchą czaszkę, a jej górna część jest zdecydowanie płaska, między oczami – szeroka, natomiast jej koniec jest wąski. Z kolei stop jest zdecydowanie łagodny. Uszy whippet’a mają kształt płatka róży, a oznacza to, że są małe i delikatne. Owalne oczy charakteryzują się żywym wyrazem. Nos psa tej rasy zabarwiony jest (na wierzchołku) na kolor czarny, z kolei u osobnika o błękitnej barwie pojawia się w tym miejscu kolor błękitny. Czworonóg umaszczony na wątrobiano ma wątrobiany koniec nosa, a u zwierzęcia białego (albo łaciatego) może występować częściowa depigmentacja. Chart angielski ma silne szczęki z mocnym zębami, które tworzą perfekcyjny zgryz nożycowy. Należy wiedzieć, że pies tej rasy ma uzębienie wyjątkowo kompletne i dość proporcjonalne. Oznacza to, że jego siekacze z górnej szczęki przykrywają te dolne. Szyja whippet’a jest długa, z rozbudowaną tkanką mięśniową i z eleganckim wygięciem. Natomiast jego grzbiet charakteryzuje się odpowiednią długością, szerokością i jest on stosunkowo zwarty. Lędźwie z kolei są u tego psa wyraźnie wysklepione, nie tworzą garbu i wyglądają na bardzo silne. Bardzo głęboka klatka piersiowa swą cześć w okolicy serca ma szeroką, a mostek jej jest nisko położony i wyraźnie zaznaczony. Żebra charakteryzują się doskonałym wysklepieniem i połączone są z grzbietem silnymi mięśniami. Długi, cienki ogon chart angielski nosi delikatnie zagięty ku górze lecz nigdy powyżej linii grzbietu. Kończyny przednie widziane z przodu są proste, o perfekcyjnej postawie lecz nie z za szerokim frontem. Whippet łopatki ma ustawione w sposób ukośny, muskularne i sięgają one powyżej wyrostków kolczystych grzbietu. Łokcie przylegają dobrze do ciała zwierzęcia, a śródręcze jest elastyczne i proste w swej budowie. Z kolei kończyny tylne charakteryzują się siłą, szerokimi udami i dobrze kątowanymi stawami kolanowymi. Podudzie u tej rasy jest dobrze rozwinięte, a stawy skokowe są nisko osadzone. Łapy chart angielski ma wyraziste, a ich palce wyraźnie oddzielone są zwarte, z grubymi i mocnymi opuszkami.
Okrywa włosowa zbudowana z włosa krótkiego, o delikatnej strukturze i przylega on doskonale do ciała psa. Podszerstek u tej rasy nie występuje. Whippet może być umaszczony w każdy możliwy sposób.
Dorosły pies osiąga wysokość w kłębie od 47 do 51 cm, natomiast u suk te wartości oscylują w granicach 44 do 47 cm.
Chart whippet uzyskuje dojrzałość w wieku 1,5 do 3 lat, a przeciętna długość życia to ok. 13 lat.
Cena za szczenię psa tej rasy z rodowodem wynosi 2000 – 3000 zł, a jego średni, miesięczny koszt utrzymania to 150 – 200 zł.
CHART ANGIELSKI WHIPPET PIELĘGNACJA I ZDROWIE:
Whippet jest rasą, która nie linieje sezonowo. Jego włosy okrywowe wypadają w niewielkich ilościach przez cały rok. Ich budowa (są drobne i twarde) powoduje, że z łatwością wbijają się we wszystkie tkaniny (np. ubrania, dywany), a ich usunięcie bywa bardzo uciążliwe. Chart angielski nie sprawia większych problemów w pielęgnacji. Dlatego też należy tego psa wyczesywać raz w tygodniu przy pomocy gumowej szczotki albo rękawicy. Również istotnym zabiegiem jest przetarcie szaty whippet’a lekko wilgotnym bawełnianym ręcznikiem. Czynność ta ułatwia utrzymywać okrywę włosową w należytym porządku. W taki sposób można usunąć drobne zanieczyszczenia (takie jak kurz, błoto) oraz resztki martwej sierści. Należy także regularnie czyścić uszy psu i systematycznie obcinać mu pazury (o ile same się nie zetrą). Najbardziej specyficzna cechą charta angielskiego jest brak psiego zapachu. Czworonóg tej rasy powinien być kąpany w zależności od potrzeby, używając do tego delikatnego szamponu dla psów krótkowłosych, ewentualnie hipoalergicznego. Po kąpieli należy nałożyć na szatę zwierzęcia odżywkę lub balsam, który zmiękczy włos okrywowy i dodatkowo go nabłyszczy.
Whippet to czworonóg cieszący się stosunkowo mocnym i dobrym zdrowiem. Choć z wyglądu sprawia wrażenie delikatnego i słabego to nie jest to zwierzę nadmiernie chorowite. Zdarzają się osobniki cierpiące z powodu alergii o różnym podłożu, a z biegiem lat sporadycznie występują problemy natury kardiologicznej. Chart angielski źle znosi znieczulenie ogólne, w związku z tym należy mieć tą cechę na uwadze. U rasy tej pojawia się również tendencja do nadmiernego odkładania kamienia nazębnego, dlatego też należy regularnie go usuwać. Co więcej cienka skóra i łapy psa są podatne na wszelkie skaleczenia, w związku z tym konieczne są oględziny zwierzęcia każdorazowo po odbytym spacerze.
Whippet to pies nie do końca radzący sobie pogodą. Ma niewielką ilość tkanki tłuszczowej oraz krótką sierść dlatego nie lubi on deszczu, wilgoci oraz mrozu. Dlatego też polecane jest stosowanie odpowiednich psich ubranek adekwatnych do warunków atmosferycznych i aktywności zwierzęcia.
CHART ANGIELSKI WHIPPET CHARAKTER I USPOSOBIENIE:
Chart whippet jest subtelnym psem, pełnym wdzięku oraz elegancji. To doskonałe zwierzę rodzinne. Wiąże się to z jego niekonfliktowym usposobieniem, umiarkowanym temperamentem i bardzo wesołym charakterem. Potrafi on rewelacyjnie dostosować się do nowych warunków życiowych. To czysty czworonóg, mało wymagający oraz cichy.
Whippet jest czujny lecz nie sprawia kłopotów właścicielowi ujadaniem lub nadmierną szczekliwością. Nie ma on rozwiniętego instynktu terytorialnego czy chociażby poczucia własności, nigdy nie będzie to doskonały pies stróżujący. W stosunku do nieznajomych wykazuje dużą ufność, serdeczność i przyjacielskie zachowania. Zdarzają się osobniki będące z początku delikatnie nieśmiałe.
Chart angielski bardzo dobrze dogaduje się z dziećmi. Cechuje się on cierpliwością, opanowaniem i łagodnym podejściem do najmłodszych. Lubi się z nimi bawić lecz warto przyuczać maluchy by delikatnie się z nim obchodzić. Whippet kocha być obok człowieka lecz nie bywa wobec niego natrętny.
Pies tej rasy lubi komfort, co oznacza, że jednym z jego ulubionych zajęć jest wylegiwanie się na kanapie lub drzemki na fotelu.
Whippet źle znosi samotność, lubi (wręcz go potrzebuje) towarzystwo drugiego psa (ewentualnie kota). Akceptuje również inne zwierzęta domowe.
Rasa ta nie potrzebuje dużej przestrzeni do życia, odnajdzie się także w niewielkim mieszkanku. Swoją nagromadzoną energię rozładowuje podczas spacerów, w związku z tym w domu zachowuje się dość spokojnie. Wbrew pozorom nie wymaga go on czasochłonnych treningów, chociaż to aktywny pies (i możliwość swobodnego wybiegania jest mu niezwykle potrzebna). Czworonóg ten nie jest długodystansowcem, wprawdzie potrafi rozwinąć wielkie prędkości (nawet do 50 km/h) lecz tylko na krótkich odcinkach. Należy pamiętać, że drzemie w nim silny instynkt pogoni. Wszystko (np. ptak czy wirujący liść) może stać się dla niego potencjalnym celem do pogoni, a tym samym zerwać go do biegu. W związku z tym warto wyprowadzać go na smyczy, zwłaszcza przy ruchliwej ulicy.
Chart angielski to bystry pies, lubiący współpracę z człowiekiem. Ma dużą zdolność do szybkiej nauki, o ile stosuje się w ich przypadku łagodne ale konsekwentne metody szkoleniowe. Sama nauka sprawia temu czworonogi sporo przyjemności. Z kolei krzyk i używanie przemocy fizycznej w trakcie układania powoduje, że pies traci zaufanie do opiekuna, tym samym zamykając się w sobie. Whippet nie lubi jednostajnego szkolenia czy niezmiennego powtarzania tych samych czynności.
Whippet to zwierzę idealne dla osób potrzebujących psa miłego, czystego oraz łatwego w utrzymaniu. Polecany jest dla rodzin z dziećmi, jak również osób prowadzących aktywny styl życia.
