BORZOJ CHARAKTER I USPOSOBIENIE

Borzoj (chart rosyjski) – opis rasy.

Klasyfikacja FC grupa X, sekcja 1, nr wzorca 193.

Chart rosyjski (borzoj) to genialny myśliwy z doskonałymi możliwościami i umiejętnościami łowczymi. Jest to niezwykle szybki czworonóg. Ma on bardzo spokojne, czułe oraz zrównoważone usposobienie. Mimo swej lekkiej, wewnętrznej powściągliwości, borzoj bywa mocno oddany opiekunowi.

RYS HISTORYCZNY RASY:

Rasa borzoj (chart rosyjski) swe początki ma w XVII wieku. Pewnego dnia rosyjski szlachcic przywiózł kilka osobników charta arabskiego, aby uczestniczyły z nim w polowaniach na wilki. Następnie skrzyżowano je z miejscowymi psami pasterskimi oraz psami myśliwskimi (zwłaszcza z osobnikami posiadających mocną i obfitą okrywę włosową). Następnie wybierane były tylko szczenięta wyróżniające się najjaśniejszym futrem oraz największą sprawnością fizyczną. Taka krzyżówka spowodowała powstanie nowej rasy na wskutek tejże selekcji. Powstałe zwierzęta bardzo szybko znalazły się w czołówce ulubionych psów biorących udział w polowaniach. Dodatkowo czworonogi te spodobały się carskiemu dworowi oraz rosyjskiej arystokracji. Książęta i carowie hodowali te borzoje w wielkich psiarniach mieszczących nawet 500 osobników. Choć sposób utrzymywania rasy zmienił się na przestrzeni lat, to w tamtym momencie zwierzęta te były hodowane w sposób systematyczny i profesjonalny. Okazuje się bowiem, że dzisiejszy chart rosyjski jest połączeniem około dziesięciu odmian psów typu chart. 

Nazwa rasy – „borzoj” pochodzi od rosyjskiego słowa oznaczającego „szybki, rączy”. 

Lata świetlności charta rosyjskiego przypadają na XVIII/XIX wiek. W tamtych czasach był on trzymany w licznych stadach liczących od kilkudziesięciu po kilkaset osobników. Dzięki temu łowy na wilki stały się spektakularne i były to wspaniałe okazje do zamanifestowania swego bogactwa. Okazuje się, że w pewnym momencie przerodziło się ono w wyreżyserowane widowisko z udziałem bardzo wytwornie ubranych myśliwych, najlepszych koni oraz sfor niemalże identycznych. Zazwyczaj wybrane były według wzrostu oraz umaszczenia. Najlepsze osobniki rasy borzoj zaczęły osiągać olbrzymie ceny – np. jeden osobnik był równy 200 hektarom ziem. 

Reklama

W 1861 roku nastąpił upadek właścicieli ziemskich. Skutkiem uwłaszczenia chłopów było ich zubożenie, a tym samym stracili oni możliwość posiadania licznych psów. Dlatego też tylko na carskim dworze bezustannie hodowano borzoje (i to na bardzo wysokim poziomie). Właśnie z tego miejsca pochodziły pierwsze charty rosyjskie sprowadzone do Wielkiej Brytanii. Król Edward VII zakupił trzy osobniki tej rasy dla swej siostry Aleksandry.  Okazuje się, że rewolucja Październikowa mocno wpłynęła na borzoje, mianowicie władza ludowa szybko doszła do wniosku, że hodowla tego symbolu przepychu i bogactwa kompletnie nie pasuje do nowego ustroju państwa rosyjskiego. Dlatego też zamknięto wszystkie miejsca zajmujące się hodowlą charta rosyjskiego. Dzięki uciekającej arystokracji rasa przetrwała ten trudny moment. Mianowicie wyższe sfery zabierały ze sobą borzoje, tym samym umożliwiając im rozprzestrzenienie się po świecie. Część populacji tych psów była także hodowana w domach mieszczańskich Europy Zachodniej oraz na terenie Stanów Zjednoczonych. Tylko w taki sposób rasa tych psów nie wyginęła, a po II wojnie światowej można było je swobodnie odbudować na terenie Rosji. W roku 1891 czworonóg ten wziął po raz pierwszy udział w wystawie „Crufta”.

W Polsce rasa ta jest stosunkowo dobrze znana. Jednakże na terenie naszego kraju, aby być właścicielem charta rosyjskiego należy posiadać odpowiednie zezwolenie. Uregulowane jest ono ustawą z dnia 13 października 1995 roku „Prawo łowieckie”. Rejestracja pogłowia borzoja ma na celu ścisłą kontrolę tych zwierząt, by mieć pewność, że nie zostaną one wykorzystane przez kłusowników. Istotne jest to, ponieważ czworonogi te są niezwykle szybkie, a dodatkowo bardzo skuteczne jako myśliwi, w związku z tym ich „ofiara” nie ma żadnych szans w trakcie ucieczki. 

Reklama

Ciekawostka: Borzoj dawnej był pupilem znanych osób m.in. księżnej Newcastle, królowej Wiktorii, Piotra Wielkiego, a nawet Iwana Groźnego.

BORZOJ WYGLĄD:

Chart rosyjski jest psem, którego wygląd określany jest mianem arystokratyczny. Ma on suchą ale mocną budowę ciała o bardzo charakterystycznych wydłużonych proporcjach. Natomiast jego sylwetka wpisuje się w kwadratowy kształt. Borzoj ma klatkę piersiową o głębokości niemalże równej połowie jego wysokości w kłębie. Z kolei długość kufy mierzona od stopu aż do wierzchołka nosa jest równa albo odrobinę większa od odległości od guza potylicznego do stopu. Chart rosyjski ma głowę o suchym wyglądzie, co oznacza to, że jest ona długa i wąska. Czaszka jest wąska, ma wydłużony ale owalny kształt. Natomiast jej profil jest niemalże płaski. Stop jest słabo zaznaczony, a wierzchołek nosa dość duży, ruchliwy, który wystaje poza szczękę psa. Grzbiet nosa u czworonoga tej rasy jest specyficzny, tworzy bowiem lekki garbonos. Borzoj ma wargi cienkie ale mimo to dobrze przylegające do jego szczęk. Są one (tak jak powieki oraz wierzchołek nosa) zabarwione na kolor czarny niezależnie od umaszczenia charta. Żuchwa u tego psa ma mocną budowę i jest wyposażona w białe, mocne zęby, które tworzą zgryz typu nożycowy albo cęgowy. Czworonóg tej rasy ma oczy o dużym, migdałowatym kształcie. Zazwyczaj zabarwione są na ciemno orzechowo bądź ciemno brązowo. Są one wyraziste a miejsce ich osadzenia znajduje się z przodu głowy tego psa. Borzoj ma uszy ruchliwe, niedużych rozmiarów i stosunkowo cienkie. Usytuowane są powyżej linii oka, w kierunku zada psa, są niemalże złożone na jego potylicy. Końce uszu prawie się dotykają i zazwyczaj dobrze przylegają one do szyi psa. Ich końce skierowane są w dół. Chart rosyjski ma długą szyję, suchą (jak całe ciało) ale stosunkowo muskularną, spłaszczoną po obu stronach z lekkim wysklepieniem. Grzbiet charakteryzuje się szerokością, dobrą i bardzo sprężystą budową. Ta część ciała wraz z lędźwiami i zadem układa się w specyficzny łuk, którego najwyższy punkt znajduje się przed środkiem lędźwi (ewentualnie między pierwszym a drugim kręgiem lędźwiowym). Część lędźwiowa jest długa, dość wydatna, muskularna o umiarkowanej szerokości. Natomiast zad borzoja jest długi, szeroki i lekko pochylony. Jego klatka piersiowa ma owalną budowę w swym przekroju, nie jest ona wąska ale zdecydowanie węższa od zadu. Charakteryzuje się dużą pojemnością, jest pociągła i głęboka niemalże aż  do wysokości łokcia. Od strony łopatek jest plaska, a dopiero w okolicach żeber rzekomych rozszerza się. Borzoj ma żebra długie i lekko wydatne, natomiast brzuch jest mocno podkasany. Ogon ma kształt szablasty bądź sierpowaty,  jest stosunkowo nisko osadzony, wąski i długi. Na jego końcu wyróżnia się okrywa włosowa tworząca obfity pióropusz. Z kolei jego kończyny przednie zbudowane są w sposób muskularny, a widziane z przodu są niemalże idealnie proste. Łopatki psa tej rasy są długie i ustawione w sposób ukośny na jego grzbiecie. Kończyny tylne chart rosyjski ma podobnej budowy jak przednie. 

Włos okrywowy jest jedwabistej struktury, miękki i sprężysty. Jest on falisty i dzięki temu tworzy tzw. krótkie pierścienie (drobne, zwarte loczki nie są akceptowane). Sierść pokrywająca głowę, uszy i kończyny ma satynową budowę, ale jest ona krótka i doskonale przylega do ciała psa. Z kolei tułów borzoja okryty jest włosem długim i falistym, a na jego łopatkach oraz zadzie tworzy drobne pierścienie. Boki zwierzęcia, tak jak uda owłosione są krótszą odmiana futra. Pióropusz, frędzle oraz portki utworzone są z włosa okrywowego dłuższego, natomiast w okolicy szyi jest on gęsty i dość mocno obfity. Wzorzec oraz hodowcy akceptują umaszczenie stworzone niemalże z wszystkich kolorów, barw. Jednakże wykluczają one umaszczenie niebieskie, brązowe – czekoladowe oraz wszystkie jego odcienie. Maść charta rosyjskiego może być jednolita albo łaciata. Należy wiedzieć, że takie miejsca jak pióra, portki oraz frędzle są zdecydowanie jaśniejsze od reszty ciała zwierzęcia. Czarna maska pojawia się u osobników z ubarwionych z tzw. nalotem. 

Dorosły osobnik rasy borzoj osiąga wysokość w kłębie od 75 do 85 cm. Oczywiście i u tych zwierząt samice są niższe od samców – mianowicie ich wielkość oscyluje w granicach 68 – 78 cm. Masa ciała charta rosyjskiego wynosi zazwyczaj od 35 do 48 kg. 

Reklama

Średnia długość życia tego psa to od 8 do 15 lat.

Cena za szczenię tej rasy to od 3500 do 4500 zł, a jego średni, miesięczny koszt utrzymania to ok. 200 zł.

BORZOJ PIELĘGNACJA I ZDROWIE:

Borzoj wymaga skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych swej szaty okrywowej. Bywa to dość czasochłonne i angażujące opiekuna charta rosyjskiego (nawet u osobników nie wystawowych). Pies tej rasy mocno linieje, dlatego też wymaga regularnego wyczesywania. Zwłaszcza, że sierść jego ma tendencje do plątania się i jest to ściśle powiązane z jej długością. W związku z tym zalecane jest szczotkowanie charta rosyjskiego raz w tygodniu. Natomiast kąpiel polecana jest w momencie silnej potrzeby (średnio raz na 2 – 3 miesiące).

Borzoj cieszy się stosunkowo dobrym zdrowiem. Jednakże pojawiają się osobniki chorujące na dolegliwości związane z układem mięśniowo – szkieletowym. Schorowania tego typu są typowe dla psów szybkorosnących oraz zaliczane są do tej grupy np. osteochondroza stawu łokciowego (OCD), osteodystrofia przerostowa przynasady kości długich (HOD) oraz dysplazja stawów biodrowych (HD). Ze względu na duże rozmiary chart rosyjski często choruje na zespół ostrego rozszerzenia się oraz skrętu żołądka (stan ten bezpośrednio zagraża życiu zwierzęciu). Rzadziej spotykane są osobniki z niedoczynnością tarczycy oraz wszelkimi chorobami oczu (np. postępującym zanikiem siatkówki PRA lub zaćmą).

Reklama
Reklama

W związku z problemami na poziomie układu pokarmowego, borzoj powinien być żywiony karmą o dobrej przyswajalności i tylko wysokiej jakości. Karma charta rosyjskiego powinna zawierać składniki pokarmowe, które będą w stanie odpowiednio odżywić jego organizm. Idealnymi produktami są: warzywa oraz niewielkie ilości ryżu, ziemniaków czy makaronu. Wystrzegać się należy zbóż, zwierzęcych oraz roślinnych produktów ubocznych, jak również cukru. Najlepszym rozwiązaniem jest podawanie posiłków 2 do 3 razy w ciągu doby, lecz porcje powinny być niewielkie. Nie jest to łakomy czworonóg, dlatego smakołyki używane w tracie szkoleń nie są dla niego odpowiednią motywacją. Optymalne porcje karmy zjadanej przez psa zależne są od indywidualnych czynników, do których należy wiek psa, jego waga, wielkość, płeć oraz poziom jego aktywności fizycznej.

BORZOJ CHARAKTER I USPOSOBIENIE:

Chart rosyjski to dystyngowane zwierzę o powściągliwym charakterze. Czworonóg ten potrzebuje opiekuna mądrego, potrafiącego zrozumieć jego potrzeby i nie okazującego mu uczuć w sposób zbyt nachalny. Borzoj z natury jest spokojny ale równocześnie jest bardzo pewny siebie. Żyjąc w domu wykazuje flegmatyczną naturę, więc większość czasu potrafi przeleżeć w swoim legowisku. Mimo lekkiego dystansu, który ma w sobie jest to zwierzę oddane rodzinie i mocno przywiązane do swego właściciela. Wobec nieznajomych okazuje dystans, podchodząc do nich w sposób wyjątkowo ostrożny. 

Chart rosyjski potrzebuje opiekuna konsekwentnego, stanowczego, który w sposób mądry będzie prowadził go oraz szkolił. Jeżeli tylko dostrzeże słabość u swego właściciela, sprytnie ją wykorzysta. 

Borzoj jest psem wymagającym dużej i częstej aktywności fizycznej. W związku z tym potrzebuje by jeden z codziennych spacerów był dłuższy (trwał ponad godzinę). Jeżeli czworonóg ten zamieszkuje miasto powinien być zabierany na wycieczki w obszary leśne, wiejskie, by mógł pobiegać luzem na wolnej przestrzeni. 

Pies należący do taj rasy nie jest zwierzęciem hałaśliwym, takim który ostro zareaguje na osoby, których nie zna. Jednakże w sytuacji zagrożenia, zwłaszcza gdy w niebezpieczeństwie znajduje się opiekun – zaatakuje nieprzyjaciela, broniąc go. Borzoj to wbrew pozorom zaciekłe i dość odważne zwierzę. Sprowokowany potrafi walczyć do utraty tchu. Chart rosyjski jest czworonogiem odpornym na warunki klimatyczne, dlatego też może przebywać na zewnątrz domostwa niemalże przez cały rok. Doskonale radzi sobie żyjąc w niskich temperaturach.  

Podczas spacerów borzoj nie może być spuszczany z oka. Jeżeli dostrzeże on kota lub zwierzę, które wzbudzi jego zainteresowanie – natychmiastowo staje jakby go zamurowało, chwilę poświęca na rozpoznanie sytuacji i niemalże od razu rusza w pogoń. Gdy chart rosyjski jest w momencie biegu nikt nie ma siły ani posłuchu aby go zatrzymać. 

Nie jest to odpowiedni czworonóg dla rodzin z małymi dziećmi. Bowiem mają wobec nich niewiele wyrozumiałości oraz cierpliwości (zwłaszcza do maluchów zbyt głośnych i dokuczliwych). 

Pies tej rasy jest zwierzęciem, które wymaga odpowiedniego utrzymania, a jest to kosztowne i trudne zadanie dla opiekuna.

Zapisz się na newsletter!

Autor: Malwina Ciździel

Biolog z wykształcenia, pasjonatka zwierząt, miłośniczka przyrody, właścicielka wesołego kundelka - Bułki. "Pamięć długotrwała u świń" to temat jej pracy magisterskiej - zaskakująca przygoda życia. Interesuje ją głównie behawior, dobrostan zwierząt oraz ich mowa ciała. Aktualnie planuje zamieszkać na polskiej wsi.

Reklama

Podobne artykuły

Ogar Polski – opis rasy

Klasyfikacja FCI grupa VI, sekcja 1.1, nr wzorca 52. Właściciel wybitnego węchu i doskonałej orientacji w [...]

Reklama

Czytaj dalej

Dodaj komentarz

Reklama