Bokser to rasa pochodząca zza naszej zachodniej granicy – z Niemiec. Jego charakterystyczny wygląd, a przede wszystkim szlachetny charakter, sprawiły że szybko stał się popularny także w Polsce.
Bokser – opis rasy
Inne określenia boksera to “German Boxer” lub w języku kraju, z którego pochodzi – czyli w tym wypadku oczywiście niemieckim – “Deutscher Boxer”. W klasyfikacji Międzynarodowej Federacji Kynologicznej zaliczany jest do grupy drugiej, czyli sznaucerów, pinczerów, molosów, szwajcarskich psów pasterskich i ras pokrewnych, a konkretnie do sekcji 2.1, czyli molosów w typie dogowatym. Natomiast ze względu na swoje przeznaczenie uznawany jest za psa towarzyszącego, obronnego i użytkowego.
Historia boksera sięga XIX wieku i łączy się ściśle z hodowlą brabanckiego bullenbeissera (chociaż wiele osób wskazuje też na buldoga angielskiego jako potencjalnego przodka boksera). Było on psem selekcjonowanym ściśle pod kątem przydatności na polowaniach na wilki, dziki czy niedźwiedzie, w trakcie których jego podstawowym zadaniem było złapanie zwierzęcia osaczonego przez pozostałe psy (o roli naganiającej), a następnie przytrzymanie go tak, aby nie mogło się wydostać do momentu, kiedy na miejscu pojawią się myśliwi. Psy dobierano więc przede wszystkim pod kątem jednej kluczowej cechy – szerokości kufy i rozstawionych w niej zębów. Z tych samych powodów trufla nosa współczesnego boksera jest dosyć wysoko umieszczona.
Jeśli chodzi o oficjalne informacje dotyczące rasy, pierwsze zapiski na jej temat pojawiają się w XIX wieku, a pod koniec tego stulecia, w 1896 roku, założony został pierwszy formalny Klub Boksera – jego siedzibą stało się Monachium. Niespełna dekadę później, w 1905 roku, ustanowiony został z kolei pierwszy wzorzec rasy. Do Polski pierwsze boksery zaczęły być sprowadzane w dwudziestoleciu międzywojennym – niestety II Wojna Światowa spowolniła rozwój hodowli i utrudniła jej ujednolicenie – o tym można mówić dopiero od lat pięćdziesiątych.
Bokser – wygląd
Bokser to pies średniej wielkości – bokser pies osiąga wysokość w kłębie pomiędzy 57 a 63 cm, a bokserka suka pomiędzy 53 a 59 cm. Ich waga wynosi odpowiednio w przypadku psów minimalnie 30 kg (liczone dla przeciętnej wysokości w kłębie, czyli około 60 cm), a w przypadku suk około 25 kg (przy wysokości w kłębie mniej więcej 56 cm).
Budowa boksera jest raczej krępa i kwadratowa jeśli chodzi o stosunek długości korpusu do wysokości w kłębie. Oznacza to, że linie poziome (podłoża i górna poprowadzona na wysokości kłębu) oraz pionowe (na wysokości łopatki oraz guza siedzeniowego) tworzą właśnie kwadratowy kształt. Jego układ kostny jest mocny, a muskulatura silnie rozwinięta, plastycznie uwidoczniona i sprawiająca “suche” wrażenie. Kończyny są silne i proste. Jego wyjątkowa, dystyngowana siła, dobrze widoczna jest, kiedy pies jest w ruchu – sprawia wtedy bardzo szlachetne, żywe wrażenie. Klatka piersiowa boksera sięga aż do łokci, a jej głębokość wynosi połowę wysokości w kłębie.
Głowa boksera sprawia bardzo harmonijne wrażenie ze względu na proporcje mózgoczaszki do kufy. Sama głowa jest całkowicie pozbawiona jakichkolwiek fałd, a jedynym wyjątkiem jest sytuacja, w której pies mocno się na czymś koncentruje. Z kolei na kufie, od nasady nosa biegną w dół dwie trwale zaznaczone fałdy. Kufa jest mocna (nie jest krótka, wąska ani płaska) i jest na niej widoczna ciemniejsza maska (ale tylko na niej, dzięki czemu pies nie wygląda ponuro).
Niewątpliwie charakterystyczną cechą bokserów jest też ich przodozgryz, tzn. wysunięcie dolnych siekaczy w stosunku do górnych. Krawędź górnej wargi opiera się na krawędzi wargi dolnej – jest gruba i mięsista, dzięki czemu luka powstająca przez wysunięcie żuchwy nie jest widoczna.
Bruzda czołowa jest słabo zaznaczona, a czoło, kiedy spojrzy się w stronę grzbietu nosa, tworzy wyraźny uskok. Czarny, szeroki nos, o szerokich nozdrzach, jest bardzo lekko zadarty – koniuszek znajduje się odrobinę wyżej niż nasada. Oczy są ciemne, nie są małe ani wyłupiaste, a ich oprawa również jest ciemna. Uszy osadzone są w najwyższym punkcie mózgoczaszki i w stanie spoczynku przylegają po bokach do policzków psa. Ogon jest raczej wyżej niż niżej osadzony i ma normalną długość.
Skóra boksera jest elastyczna i nie ma żadnych fałd (również określić ją można jako “suchą”), a jego sierść jest twarda, krótka, lśniąca i przylega do skóry. Bokser może mieć umaszczenie pręgowane lub żółte, przy czym to drugie można u tej rasy zauważyć w wielu różnych wariantach – od jasnożółtego aż po ciemną mieszankę rudego z niemal brązowym kolorem. Optymalne i pożądane przez hodowców jest umaszczenie plasujące się gdzieś pośrodku – rodzaj subtelnego połączenia czerwonego z żółtym.
Z kolei u bokserów o umaszczeniu pręgowanym tło stanowi kolor żółty (jego odcienie pokrywają się z wymienionymi wcześniej), a na nim widoczne są biegnące w kierunku żeber ciemniejsze, a czasem wręcz czarne pręgi, które tworzą zdecydowany kontrast z podstawową barwą w tle.
Bokser – charakter
Według miłośników rasy, a także profesjonalnych hodowców oraz związków kynologicznych, charakter boksera należy do jego najważniejszych i najbardziej kluczowych wyróżników spośród innych ras i to właśnie na niego powinno się zwracać szczególną uwagę.
Bokser to typ psa o zrównoważonym charakterze, który zachowuje zimną krew w różnych, nawet bardzo stresujących sytuacjach – przez cały czas pozostaje opanowany, spokojny, a przy tym w niezachwiany sposób pewny siebie. Można powiedzieć, że to pies o stalowych nerwach.
Przy tym wszystkim, na co dzień, pozostaje psem o ogromnym temperamencie, a także bardzo radosnym, energicznym i (w stosunku do swojej rodziny) przyjacielskim usposobieniu, które dobrze przejawia się m.in. we wspólnej zabawie z pozostałymi “członkami stada”. Jest zawsze chętny do spędzania w ten sposób wspólnie czasu, a do tego jest wyrozumiały i czuły również w stosunku do najmłodszych. Bardzo mocno przywiązuje się do swojego opiekuna, a także reszty rodziny – jest wierny i lojalny, gotów zrobić bardzo wiele dla ukochanych ludzi. Czasami może to przyjąć formę swojego rodzaju zaborczości, jednak nie jest to jedna z ras, u których nadmierne poleganie psa na opiekunach może stać się dla nich uciążliwe.
Natomiast w połączeniu z jego wrodzoną czujnością, a także niesamowitą odwagą, którą potrafi się wykazać w niebezpiecznej sytuacji, takie oddanie tworzy wspaniałe predyspozycje na psa obronnego. Bokser jest bowiem bardzo wybiórczy w swoim podejściu do przedstawicieli gatunku homo sapiens – o ile w przypadku swoich własnych domowników potrafi wykazywać się wręcz anielską cierpliwością i łagodnością, to w stosunku do obcych jest z natury nieufny i zdystansowany. Każdy przejaw agresji w stosunku do członka rodziny bokser potraktuje bardzo osobiście i na pewno nie odpuści potencjalnemu napastnikowi czy np. włamywaczowi.
Jest przy tym psem rodzinnym i towarzyskim, który bardzo potrzebuje kontaktu z ludźmi – bardzo źle radzi sobie z przymusową izolacją, więc skazywanie go na samotność jest jedną z najgorszych rzeczy, jakie można bokserowi zrobić (odpadają z pewnością w jego przypadku wszelkie kojce). Nie najlepiej radzi sobie też z podnoszeniem głosu i nie ma tu tak naprawdę znaczenia, czy to on i jego zachowanie są przyczyną zdenerwowania opiekunów, czy też jakieś zupełnie inne czynniki zewnętrzne – dla boksera wszelkie krzyki będą co do zasady stresujące i bardzo nieprzyjemne.
Bokser – hodowla
Bokser to pies, którego wychowanie nie przysparza opiekunowi wielu niepotrzebnych przeszkód i problemów – jest z natury karny, ale też rezolutny i odważny. do tego ma doskonale rozwinięty zmysł węchu, a także jest bardzo czujny i uważny. Wspólne treningi i szkolenia powinny więc być satysfakcjonujące dla obydwu stron i szybko przynosić pożądane rezultaty, pod warunkiem że opiekun zadba o ich prawidłowe urozmaicenie, a także właściwą, opartą na pozytywnych bodźcach motywację.
Poza dobrym sprawdzaniem się w roli psa obronnego bokser ma także uzdolnienia w innych obszarach, w których doskonale odnajduje się jako pomocnik człowieka, m.in. w służbach mundurowych jak policja, w akcjach ratunkowych (np. przy ratowaniu ludzi uwięzionych pod gruzami), a także – ze względu na swój szlachetny charakter – w dogoterapii.
Z podobnych względów bokser jest doskonałym psem do domu z dziećmi, pod warunkiem pamiętania o nadzorowaniu zabawy – pies ten ma w sobie niespożyte zapasy energii, które w połączeniu z ekscytacją dziecka mogą stworzyć wybuchową mieszankę i spowodować, że zapomniawszy się w harcach, pies zupełnie niechcący np. przewróci naszą pociechę. Jeśli chodzi o inne zwierzęta w domu, bokser zaakceptuje je pod warunkiem, że nie będzie tam drugiego dominującego samca – wtedy sprawa może okazać się bardziej skomplikowana.
Bokser jest dosyć aktywnym fizycznie i wytrzymałym psem, który kocha spacery i zdecydowanie nie męczy się zbyt szybko. Pokocha zarówno czas spędzany na wycieczkach, jak i różne rodzaje psich sportów, takich jak np. agility, obedience czy mondioring. Poza wysiłkiem typowo fizycznym pozwolą mu one zmęczyć się także umysłowo, a warto mieć na uwadze, że taki intelektualny wysiłek często uspokaja psa nawet lepiej niż typowo sprawnościowy. Dobrym pomysłem jest także wspólne bieganie czy przejażdżki rowerowe.
Należy poważnie podchodzić do tej kwestii hodowli boksera – brać pod uwagę jego potrzebę ruchu i liczyć się z koniecznością zadbania o zrealizowanie tej potrzeby poprzez regularne, dłuższe niż w przypadku wielu innych psów spacery. Niestety jeśli zaniedba się ten aspekt, pies może zacząć poszukiwać innych sposób na spożytkowanie ogromnych zapasów energii, a to może skończyć się np. poszukiwaniem w mieszkaniu różnych przedmiotów, które można rozłożyć na czynniki pierwsze gryzieniem i szarpaniem…
Bokser nie jest poza tymi aspektami psem wymagającym, a jego pielęgnacja i utrzymanie nie należą do skomplikowanych czy kosztownych. Należy zwrócić uwagę na potencjalne problemy zdrowotne takie jak dysplazja stawów biodrowych, nowotwory czy zmiany zwyrodnieniowe w kręgosłupie, a czasami także problemy z niewydolnością mięśnia sercowego. U bokserów mogą też pojawić się alergie, oraz zapalenia górnych dróg oddechowych. Co ciekawe, bokser często będzie dawał swojemu opiekunowi sygnały, że nie czuje się w pełni dobrze – ma w swoim repertuarze bogatą gamę dźwięków i choć nie ma skłonności do nadmiernego szczekania, potrafi zwracać na siebie uwagę innymi charakterystycznymi odgłosami.
Kwestią, o której na pewno należy pamiętać jest też zagrożenie związane ze skrętem żołądka, który niestety może być nawet śmiertelny w skutkach. Profilaktyka polega tu na zapewnianiu psu przerw między posiłkami a aktywnością fizyczną. U boksera warto też zadbać o odpowiedni komfort cieplny, ponieważ źle radzi sobie z bardzo wysokimi lub niskimi temperaturami. Przeciętna długość życia boksera to około 10 – 11 lat.
Bokser – cena
W przypadku boksera szczeniaki powinny kosztować około 2500 – 4500 złotych. Jak ognia należy wystrzegać się podejrzanie niskich cen – bokser jest rozpoznawalną rasą, a to powoduje, że oparte na cierpieniu zwierząt pseudohodowle próbują wykorzystywać niewiedzę kupujących i ich chęć posiadania szczeniaka określonej rasy. Warto pamiętać, że istnieją organizacje pozarządowe, które pomagają pokrzywdzonym przez los czworonogom, często specjalizując się w określonych rasach czy typach psów. W przypadku boksera warto zainteresować się np. fundacją “Boksery w potrzebie”.
