Wyżeł niemiecki krótkowłosy – opis rasy.

Klasyfikacja FCI grupa VII, sekcja 1, nr wzorca 119.

Wyżeł niemiecki krótkowłosy to niezwykle energiczny, pracowity i samodzielnie myślący pies. Doskonale czuje się pracując w terenie, uwielbia współpracę z człowiekiem, potrafi dogadać się niemal z każdym.

RYS HISTORYCZNY RASY:

Początki rasy wyżeł niemiecki krótkowłosy sięgają odległych czasów, gdy na obszarze Półwyspu Iberyjskiego oraz Bałkańskiego pojawiły się germańskie plemiona Wizygotów.

Natomiast pierwsza wzmianka na temat czworonogów (które zatrzymywały się po wyczuciu zwierzyny) pojawiła się w zbiorze praw „Leges Barbarorum”.

W ciągu wieków zapotrzebowanie na nowe formy polowań wzrastało, a co więcej – zmieniało się, tak samo jak oczekiwania myśliwych wobec towarzyszących im psów. W trakcie polowań przy użyciu sieci zwierzęta te musiały na początku wystawiać ptaki, a następnie zbliżać się w ich kierunku niezauważone. Dzięki temu psy te umożliwiały ludziom nakrywanie zwierzyny siecią. Z kolei wynalezienie w 1750 roku broni palnej dwustrzałowej spowodowało, że technika polowań uległa całkowitej zmianie. W związku z tym z psa wystawiającego stworzono zwierzę wielostronne, które musiało wyszukiwać zwierzynę oraz aportować postrzałki.

Wyżeł niemiecki krótkowłosy wywodzi się prosto od staroniemieckiego wyżła o krótkiej sierści, który był przodkiem psów myśliwskich żyjących w XVII i XVIII wieku na terenach Francji, Włoch oraz Hiszpanii. Charakteryzował się silną sylwetką, lekko flegmatycznym usposobieniem, wolnym sposobem poruszania się oraz doskonałą pracą przy dolnym wietrze.

W XIX i XX wieku wprowadzono domieszkę krwi pointera w celu uzyskania lżejszej budowy ciała, jak również zdolności pracy z górnym wiatrem. Sprawiło to, że uzyskano trzy typy wyżłów niemieckich. Jednym z nich był typ północnoniemiecki, którego przedstawiciele charakteryzowali się ciężką sylwetką, powolnością i miały w sobie niewielką domieszkę krwi pointera. Kolejną grupą były psy lżejsze, szybsze, o białej lub kasztanowej (cętkowanej) maści i w ich przypadku wpływ genów pointera był zdecydowanie mocniejszy. Natomiast trzeci typ to tzw. wirtemberski, który gromadził czworonogi o ciężkiej budowie ciała, z mocna głową oraz obwisłą skórą na szyi (w 1879 roku wyeliminowano je z dalszej hodowli).

Pierwszy wzorzec opisywał wyżły tylko o brązowym umaszczeniu oraz wszelkie jej odmiany. W 1907 roku do rasy wprowadzono jednolicie czarną sukę rasy pointer, dzięki której w 1924 roku w księgach hodowlanych zarejestrowano pierwszego czarnego wyżła krótkowłosego. Z kolei w roku 1931 odmiana czarna stała się pożądana na równi z ubarwieniem brązowym. Akceptowano także krzyżowania między poszczególnymi maściami.

Na obszarach Polski wyżeł niemiecki krótkowłosy był popularny w okresie międzywojennym, zwłaszcza na Śląsku i na zachodnich terenach.

W 1937 roku założono niezwykle istotną hodowlę dla środowiska kynologicznego o nazwie „Brutar” Kazimierza Tarnowskiego. W trakcie II wojny światowej część populacji w Polsce wyginęła. Z kolei te, które udało się zachować zarejestrowano w księgach wstępnych Związku Kynologicznego w Polsce w 1948 roku. 

Pierwszymi wyżłami niemieckimi krótkowłosymi o pełnych rodowodach były osobniki sprowadzone prosto z Czechosłowacji. Był to samiec Poker z Zahumeni oraz suka Lovka z Lukvan.

Natomiast pierwsze powojenne hodowle pojawiły się w latach 50. XX wieku na obszarze Krakowa, Katowic, Bydgoszczy oraz w Warszawie.

WYŻEŁ NIEMIECKI KRÓTKOWŁOSY WYGLĄD:

Wyżeł niemiecki krótkowłosy to pies o niezwykle harmonijnej budowie ciała. Jego sylwetka jest proporcjonalna. Czworonóg ten sprawia wrażenie silnego, wytrzymałego i bardzo szybkiego. Rasa ta charakteryzuje się szlachetnym wyglądem, zwłaszcza z powodu swego przestrzennego chodu, dumną postawą ciała i sposobem noszenia ogona. Należy pamiętać, że długość tułowia wyżła niemieckiego powinna być niewiele większa niż jego wysokość w kłębie. Pies ten ma głowę określaną mianem „suchej”. Jest ona dość kształtna, nie może być za ciężka ani za bardzo delikatna. Czaszka sprawia wrażenie szerokiej o słabo zaznaczonej kości potylicznej. Łuki brwiowe u psów tej rasy są dobrze rozwinięte. Wyżeł niemiecki krótkowłosy ma średniej wielkości uszy, które są szeroko i wysoko osadzone. Są one płaskie, lekko zakończone na końcach i luźno wiszą one po bokach głowy psa. Nie posiadają fałd i nie mogą być zbyt mięsiste, ani za cienkie. Nos u tej rasy ma lekko wystający wierzchołek, natomiast nozdrza są szerokie oraz dość ruchome. Zazwyczaj brązowej barwy, lecz zdarzają się osobniki ubarwione na czarno (lub biało czarne) o czarnym nosie. Natomiast kolor cielisty, plamisty akceptowany jest tylko u czworonogów umaszczonych na biało. Wyżeł niemiecki krótkowłosy ma oczy średniej wielkości, osadzone nie za głęboko, ale nie są one wypukłe. Maja ściśle przylegające powieki, a kolor ich tęczówki to zazwyczaj ciemnobrązowy. Kufa jego jest długa, szeroka, gruba i wyjątkowo mocna. Natomiast grzbiet nosa widziany z profilu jest lekko wysklepiony, choć prosty także jest dopuszczalny, ale nie jest on pożądany. Z kolei wklęsły grzbiet nosa u wyżła niemieckiego jest dość poważną wadą. Fafle tego psa muszą ściśle przylegać do pyska, lecz nie mogą zachodzić na siebie. Charakteryzują się dużą i mocną pigmentacją. Opadają one pionowo w dół (od wierzchołka nosa) aby następnie w łukowaty sposób schodzą się w kierunku średnio zaznaczonych kącików warg. Zwierzę to ma silne szczęki, natomiast jego uzębienie tworzy tzw. zgryz nożycowy prawidłowy. Zęby są mocne, osadzone pod kątem prostym w dziąsłach, w ilości 42. Z kolei policzki są silne i doskonale umięśnione. Szyja wyżła niemieckiego charakteryzuje się długością proporcjonalną do całej budowy psa, rewelacyjnym umięśnieniem i lekkim wygięciem. Podgardle u tej rasy nie występuje. Tułów cechuje się prostą linią grzbietu oraz dobrze zaznaczonym kłębem. Zwierzę to ma silnie umięśniony grzbiet, krótkie lędźwie (płaskie lub wypukłe), szeroki zad, który łagodnie opada w kierunku ogona. Klatka piersiowa jest bardziej głęboka aniżeli szeroka. Jej przednia część jest dobrze rozwinięta. Mostek sięga najdalszego możliwego punktu na ciele i jest na tej samej wysokości co staw łokciowy. Natomiast mocno wysklepione żebra nie powinny wyglądać beczkowato ani zbyt płasko. Z kolei brzuch u tej rasy jest uniesiony, z charakterystycznym łukiem kierującym się ku tyłowi. Wyżeł niemiecki krótkowłosy ma wysoko osadzony ogon. Gruby u nasady, zwężający się na swym końcu. Charakteryzuje się on średnią długością, lecz u psów użytkowych zazwyczaj bywał skracany do połowy swej długości. Zwisa on luźno zwłaszcza w stanie spoczynku, natomiast w trakcie ruchu noszony jest poziomo. Nie powinien być on zakrzywiony. Kończymy przednie widziane z przodu zwierzęcia są proste i ustawione w sposób równoległy. Z kolei patrząc na nie z boku psa są osadzone w sposób widoczny pod jego tułowiem. Wyżeł niemiecki ma ściśle przylegające łopatki, skierowane w sposób ukośny ku tyłowi czworonoga. Barki są doskonale umięśnione, a co za tym idzie bardzo silne. Mocne i długie ramiona są suche, z kolei łokcie przylegają do tułowia (nie mogą być ani za bardzo wciśnięte, ani za bardzo odstające). Natomiast przedramiona są zbudowane w sposób prosty, odpowiednio umięśnione, o silnych kościach, nie za bardzo grube. Kończyny przednie wyżła niemieckiego mają mocne nadgarstki, lekko nachylone śródręcze oraz zaokrąglone łapy z palcami ściśle przylegającymi do siebie. Z kolei kończyny tylne mają dobrze zaznaczone kąty, mocny kościec i są ustawione w sposób pionowy oraz równoległy. Uda są długie, szerokie, doskonale umięśnione. Natomiast podudzia zwarte, silne i stosunkowo długie. Kąt biodrowo – udowy jest wyraźnie zaznaczony, tak samo jak kąt udowo – piszczelowy. Rasa ta charakteryzuje się mocnymi stawami skokowymi. Styl poruszania się wyżła niemieckiego krótkowłosego często opisywany jest jako wydatny i „kryjący dużo terenu”. Kończyny zarówno te przednie jak i tylne ruszają się w linii prostej (równolegle) co sprawia, że zwierzę to przemieszcza się w dumny sposób. 

Wyżeł niemiecki krótkowłosy ma sierść zbudowaną z krótkiego oraz gęstego włosa okrywowego, który w dotyku jest suchy i twardy. W okolicach głowy i uszu psa okrywa włosowa jest zdecydowanie cieńsza, krótsza. Natomiast pod ogonem jest ona wyraźnie dłuższa. Należy pamiętać, że całe ciało psa powinno być dokładnie pokryte sierścią. Najczęściej spotykanym umaszczeniem u tej rasy są wszystkie odcienie brązowego (jednolite, brązowe z białymi, drobnymi plamkami lub cętkami, brązowo – dereszowate). Jak również: białe z brązowymi znaczeniami na głowie, czarne (adekwatnie do koloru brązowego). Dopuszczalne przez hodowców znaczenia to żółte (podpalanie) oraz strzałka i plamiste (cętkowane) wargi.

Psy rasy wyżeł niemiecki krótkowłosy osiąga wysokość w kłębie od 62 – 66 cm, z kolei suki – od 58 do 63 cm. Masa ciała jaka może występować u tej rasy oscyluje w granicach 20 – 27 kg (suki) i 25 – 32 kg (psy).

Długość życia dorosłego osobnika wynosi 12 do 15 lat, a dojrzałość przeciętny osobnik uzyskuje ok 12 -18 miesiąca.

Cena za szczenię wyżła niemieckiego krótkowłosego z rodowodem to 1500 – 3500 zł, a miesięczny koszt utrzymania stanowi ok. 150 – 200 zł.

WYŻEŁ NIEMIECKI KRÓTKOWŁOSY PIELĘGNACJA I ZDROWIE:

Psy tej rasy nie wymagają specjalnego traktowania w kwestii pielęgnacji ich krótkiej i gęstej sierści. Wystarczy szczotkować zwierzę raz na tydzień. Używając do tego gumowe zgrzebło oraz wilgotny ręcznik, którym doskonale można pozbyć się zalegających na szacie psa, wszelkich zanieczyszczeń. Oczywiście w trakcie intensywnej utraty włosa (linienia) czynność należy wykonywać częściej. 

Istotna jest pielęgnacja uszu wyżła niemieckiego, zwłaszcza u osobników spędzających dużo czasu na świeżym powietrzu i u tych pracujących w wodzie. Ważne jest również, aby przycinać systematycznie pazury psa, zwłaszcza gdy te same się nie ścierają. Należy pamiętać, że stan w jakim znajdują się opuszki łap oraz pazury ma duży wpływ na jakość wykonywanej pracy przez zwierzę.

Wyżeł niemiecki krótkowłosy to pies cieszący się doskonałym zdrowiem. Ten silny czworonóg powstał dzięki starannie zorganizowanej selekcji, ponieważ nie rzadko musiał pracować niezależnie od panujących warunków atmosferycznych, jak również – terenowych. To zwierzę odporne oraz wytrzymałe, dlatego też wysokie czy niskie temperatury nie stanowią dla niego przeszkody do wykonywania zadań. Zimową porą nie potrzebuje on dodatkowej ochrony, zwłaszcza osobniki będące w ciągłym ruchu. Z kolei latem należy uważać by tak jak każdy inny pies – nie przegrzał się. Obecnie hodowcy dbają o swoje zwierzęta, stąd ich skrupulatna profilaktyka pod kątem zdrowia wyżła niemieckiego. Jednakże i u tej rasy pojawiają się niektóre schorzenia czy kontuzje. Osobniki pracujące na świeżym powietrzu mogą być narażone na urazy mechaniczne typu – zranienie ogona, uszu itp. Z kolei te pracujące głównie w wodzie mogą być narażone na problemy skórne, infekcje uszu, problemy z sierścią. Dysplazja stawów biodrowych to schorzenie pojawiające się u psów tej rasy, choć większość hodowców bada swoje zwierzęta pod tym kątem. Należy uważać również na rozszerzenie czy skręt żołądka (może to wynikać w związku z głęboką klatką piersiową wyżła niemieckiego). U tych czworonogów pojawiają się również alergie, schorzenia oczu (m. in. zaćma) oraz powiek, problemy kardiologiczne (np. SAS, czyli podzastawkowe zwężenie aorty). Niekiedy pojawiają się osobniki, u których może pojawić się EBJ, czyli pęcherzykowe oddzielenie naskórka. To choroba o podłożu genetycznym podczas której powstają na skórze pęcherze na skutek przebytych urazów mechanicznych. 

Wyżeł niemiecki krótkowłosy charakteryzuje się dobrym apetytem i jego żywienie nie stanowi większego problemu dla właściciela. Jednakże należy dostosować cały sposób karmienia zwierzęcia od jego trybu życia. Osobniki intensywnie pracujące (np. polujące, trenujące) powinny spożywać posiłki wysokoenergetyczne, bogate w białko (które jest potrzebne do budowy tkanki mięśniowej). Natomiast wyżły niemieckie, które nie są aktywne fizycznie powinny być żywione tzw. karmą bytową, czyli taką o umiarkowanej zawartości białka i tłuszczu, pozwalającej zachowanie odpowiedniej wagi psa. Sucha karma w przypadku wyżła niemieckiego krótkowłosego powinna w swym składzie zawierać odpowiednie proporcje wapna do fosforu oraz suplement wpływający na budowę oraz regenerację chrząstek stawowych. Natomiast osoby decydujące się przygotowywać pokarm dla psa samodzielnie w domu, muszą uzupełniać je odpowiednimi preparatami wapniowo – mineralnymi. Wyżeł niemiecki krótkowłosy powinien mieć podzielony posiłek na dwie porcje i spokój z odpoczynkiem po jedzeniu.

WYŻEŁ NIEMIECKI KRÓTKOWŁOSY CHARAKTER I USPOSOBIENIE:

Pies tej rasy to zwierzę o bardzo dużym temperamencie. Jest on pewnym siebie czworonogiem z dużym wewnętrznym spokojem. Wyżeł niemiecki krótkowłosy jest energiczny i ma ogromny zapał oraz pasję myśliwską (głęboko zakorzenioną). Charakteryzuje się spokojem za dnia, natomiast w trakcie pracy przechodzi diametralną zmianę – staje się szybki, nieustępliwy, bardzo zawzięty i całkowicie zatracony w wykonywanej pracy.

Wyżeł niemiecki krótkowłosy potrzebuje właściciela, który będzie umiał narzucić mu swoją wolę (bez używania agresywnych metod). Potrafi on się podporządkować tylko takiej osobie, która zadba o jego dobry rozwój psychiczny oraz fizyczny. Pies ten nie ma potrzeby dominacji w ludzkim stadzie, jednakże, gdy któryś z członków okaże się zbyt słaby może próbować przejąć nad nim kontrolę. 

Wyżeł niemiecki może przejawiać pewne zachowania niszczycielskie czy ogólne nieposłuszeństwo – np. może uciekać w trakcie spacerów. 

Pies tej rasy to naturalnie łagodne i przyjacielskie zwierzę, które potrafi nawiązać więź oraz kontakt z dziećmi (to doskonały kompan do zabaw). Jednakże w związku ze swą dużą ruchliwością, wielkością i siłą bywa nie ostrożny. Dlatego wszelkie kontakty z najmniejszymi członkami rodziny powinny odbywać się pod nadzorem dorosłych osób. 

Wyżeł niemiecki krótkowłosy może mieszkać pod jednym dachem z innymi psami. Co więcej, nie popada w konflikty z obcymi przedstawicielami swojego gatunku. Jednak w momencie zaatakowania przez innego psa, z pewnością będzie się bronił. Czworonóg tej rasy mimo swojego instynktu myśliwskiego potrafi zaakceptować kota czy królika, o ile zostanie odpowiednio do tego przygotowany. Z kolei w trakcie spacerów może mieć tendencję do polowań na małe, dzikie zwierzęta. 

Zwierzę tej rasy może mieszkać wszędzie. Jedynie należy zapewnić mu dużą dawkę codziennego ruchu i ćwiczeń. Wyżeł niemiecki to pies stworzony do pracy, wszelkich działań. Nie lubi nudy oraz bezczynności. Spacery na smyczy nie są dla niego wystarczające, dlatego potrzebuje on godzinę bądź dwie (im więcej tym lepiej) swobodnego biegania lub intensywnego treningu w wodzie. To idealny towarzysz dla osób lubiących bieganie czy jazdę na rowerze. 

Wyżeł niemiecki krótkowłosy to czworonóg wszechstronnie użytkowy. Dlatego w związku z jego hodowlą stworzono odpowiedniego pomocnika myśliwego, który potrafi pracować przed strzałem jak i po nim. Pies tej rasy potrafi pracować nieprzerwalnie przez kilka godzin, jest szybki i wytrwały, ma ogromną pasję do pracy w terenie, potrafi pracować niezależnie od wiatru oraz doskonale wykonuje tzw. stójkę. Wyżeł niemiecki staje na wysokości zadania nie zależnie od terenu – rewelacyjnie wyszukuje ona zwierzynę w miejscach trudno dostępnych np. w zaroślach czy gęstych szuwarach. Często wykorzystywany jest jako pies tropowiec do polowań w lesie na dzikie zwierzęta (nawet na drapieżniki).

Wszystkie osobniki biorące udział w rozrodzie muszą uzyskać odpowiednie oceny z wystaw, ale również muszą zaliczyć one testy sprawdzające wrodzone oraz nabyte cechy psa myśliwskiego. Wyróżnić tu można np. brak lęku po strzale, sposób szukania, stójka czy chociażby skłonność do pracy w wodzie. Wszystkie „myśliwskie atrybuty” mogą być również prezentowane na konkursach pracy wyżłów np. praca w suchym polu do strzału (field trials), pracę w polu oraz wodzie przed strzałem i po strzale (tzw. wielostronny konkurs wyżłów), pracę w polu, wodzie oraz w lesie przed i po strzale (tzw. wszechstronny konkurs wyżłów).

Międzynarodowa Federacja Kynologiczna (FCI) uznaje wyżła niemieckiego krótkowłosego za rasę podlegającą próbom pracy. Z kolei, aby osobnik mógł uzyskać tytuł Międzynarodowego Championa Piękności (C.I.B.) musi otrzymać dyplom z konkursu pracy wyżłów (minimalna liczba punktów to ok. 70%).

Wyżeł niemiecki nie biorący udziału w polowaniach może spróbować swoich sił w psich sportach typu agility, obedience, dogtrekkingu, bikejoringu oraz w sportach zaprzęgowych.  Niektórzy przedstawiciele rasy są wykorzystywane w dogoterapii i ratownictwie. 

Pies należący do tej rasy to zwierzę inteligentne, lubiące się uczyć, o dużej chęci do współpracy z człowiekiem. Jest to niezwykle ceniony czworonóg w środowisku myśliwskim, w szczególności za jego niezależność oraz samodzielne myślenie (i podejmowanie decyzji). Jednakże te cechy mogą sprawić wiele problemów osobom niedoświadczonym. W związku z tym ważne jest, aby od szczenięcia uczyć go zasad funkcjonowania w rodzinie. Odpowiednia socjalizacja od małego oraz nauka podstawowego posłuszeństwa jest również niezwykle istotna w trakcie wychowywania wyżła niemieckiego krótkowłosego. Dlatego należy przeprowadzać szkolenia już w wieku trzech miesięcy. W tym czasie można uczyć szczeniaka chodzenia na smyczy, przy nodze i luzie, siadania, zostawania, warowania itd.

Wyżeł niemiecki krótkowłosy to idealne zwierzę dla osób aktywnych i lubiących kontakt z przyrodą. To pies, który potrzebuje szkolenia, wychowywania w sposób konsekwentny, dużej dawki ruchu oraz zajęcia, które umożliwiać mu będą rozładowywanie jego wewnętrznej energii.