Shar pei to bez wątpienia jedna z najbardziej charakterystycznych chińskich ras psów – z całą pewnością jest jednym z pierwszych, które przychodzą do głowy na hasło “pies z fałdami”. Chociaż z wyglądu może sprawiać wrażenie potulnego misia i rzeczywiście jest oddany i uczuciowy w stosunku do swojej rodziny, należy mieć świadomość, że wychowanie shar peia jest zadaniem potrafiącym postawić przed opiekunem niejedno wyzwanie.
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
Shar pei – opis rasy
Shar pei należy do grupy molosów w typie mastifa. Rasa ta liczy sobie co najmniej kilkaset lat – jej początki sięgają XVI wieku, ale przyjmuje się, że mogła istnieć dużo wcześniej. Jej geograficzną kolebką najprawdopodobniej są okolice leżącego nad Morzem Południowochińskim w prowincji Kwun Tung miasta Dialak. Sama etymologia nazwy wiązana jest z kolei z chińskim wyrażeniem shā pí (沙皮), które w dosłownym tłumaczeniu oznacza „piaszczystą skórę”.
Shar pei pierwotnie wykorzystywany był jako pies pasterski i zaganiający stada zwierząt hodowlanych, a także jako pies myśliwski w czasie polowań na zwierzęta takie jak antylopy czy dziki. Ostatnią i zdecydowanie najokrutniejszą formą wykorzystywania psów shar pei było zmuszanie ich do walk na śmierć i życie.
Najtrudniejszy moment w ich historii miał jednak dopiero nadejść. Wraz z przejęciem w Państwie Środka władzy przez obóz partii komunistycznej, psy takie jak shar pei w coraz większym stopniu stawały się ofiarami ataków ze strony władzy – traktowane były jak symbole burżuazji, a na ich hodowlę nakładano kolejne, coraz wyższe podatki, aby w końcu zakazać jej niemalże całkowicie. Miłośnik rasy, Matgo Law, obserwując z niepokojem, jak populacja shar pei kurczy się w Chinach w drastycznym tempie, postanowił zainterweniować i zwrócić się o pomoc do organizacji kynologicznych w stanach Zjednoczonych. Rozpoczął się proces eksportowania psów na teren USA. Amerykanie pokochali tego psa – pomarszczonego i uczuciowego – a wkrótce w ich ślady poszła także Wielka Brytania i cały Stary Kontynent. W 1981 r. powstał pierwszy, tymczasowy wzorzec rasy.
Shar pei – wygląd
Shar pei to pies średniej wielkości – osiąga wysokość w kłębie 44 – 51 cm, przy czym jak w przypadku wielu ras shar pei pies będzie większy i mocniej zbudowany niż suka.
Jego sylwetka jest mocna i zwarta, a swój charakterystyczny wygląd zawdzięcza przede wszystkim luźnej skórze, która tworzy liczne zmarszczki na dosyć dużej w porównaniu do reszty ciała głowie, a także fałdy otaczające kufę psa.
Ta ostatnia przywodzi niektórym na myśl hipopotama – jest szeroka na całej długości, co wyróżnia ją na tle innych ras, u których zazwyczaj zwęża się ku nosowi. Taki kształt w połączeniu z bardzo małymi, trójkątnymi uszami rzeczywiście może więc wywoływać skojarzenie z tym dużym afrykańskim ssakiem. Zmarszczki na policzkach i na czole łączą się z tymi na podgardlu, nos jest duży i szeroki, szczęki mocne, a oczy ciemne i w kształcie migdałów.
Sierść shar peia jest krótka (od około 1 do 2,5 cm), sztywna i prosta, nieco bardziej przylegająca na kończynach. Nie ma podszerstka. Dopuszczalne są umaszczenia we wszystkich kolorach poza białym, pod warunkiem że będzie to umaszczenie jednolite. Różnić się nieco mogą jedynie ogon i tylne strony ud (mogą być jaśniejsze), a także grzbiet i uszy (są ciemniejsze).
Shar pei – charakter
To, co warto zaznaczyć na samym wstępie, to fakt, że shar pei jest rasą dosyć mocno zróżnicowaną pod względem charakteru – w przypadku tego pomarszczonego psa trzeba się liczyć z tym, że może nas zaskoczyć i przejawiać duży poziom indywidualizmu i niepowtarzalności.
Shar pei to pies o mocnej osobowości, ale niekoniecznie przekładającej się na nadmierną pobudliwość – raczej będzie to z reguły pies spokojny i opanowany. Jednocześnie jest bardzo aktywny – potrzebuje dużo ruchu i dostarcza mu on wiele radości.
Jest wrażliwy i mocno przywiązuje się do rodziny. Bardzo źle reaguje na reprymendy czy oschłe traktowanie – potrzebuje dużo czułości i doskonale potrafi ją sam okazywać. Jest oddany, lojalny i gotów bronić swojej rodziny, jeśli uzna, że coś jej zagraża – nie oznacza to natomiast bynajmniej ogólnej tendencji do zachowań agresywnych.
Jak większość psów myśliwskich shar pei jest w dużym stopniu niezależny i samodzielny – wynika to wprost z przyzwyczajenia do bycia stawianym w sytuacji, w której należy bez konsultowania się z opiekunem podjąć szybko jakąś decyzję na własną rękę, tak jak to ma miejsce w trakcie polowania.
Nie jest hałaśliwy, za to podobnie jak buldożek francuski czy mops ma w swoim repertuarze “popisowy” numer dźwiękowy – kiedy coś mu się nie spodoba z impetem wydmuchuje powietrze nosem (poniekąd przypomina to ludzką reakcję wyrażającą dezaprobatę).
Shar pei – hodowla
Shar pei nie powinien mieć problemu z przystosowaniem się do różnych warunków – jak każdy pies z pewnością dobrze będzie czuł się w domu z ogrodem, ale potrafi odnaleźć się także w miejskim mieszkaniu,. Potrzebuje przy tym dosyć dużo aktywności fizycznej – jest to zresztą kwestia, na którą należy zwrócić uwagę niezależnie od tego, jak dużym terytorium dysponował będzie pies w swoim przyszłym domu.
Na spacerach należy uważać i nie spuszczać psa ze smyczy, dopóki nie będzie się mieć pewności, że teren jest odpowiednio zabezpieczony – jeśli shar pei zobaczy jakieś szybko przemieszczające się zwierzę, np. ptaka albo kota, może je potraktować jak potencjalną zdobycz i nie oglądając się na opiekuna ruszyć w szaleńczą pogoń. Nie warto narażać się na stres poszukiwania uciekiniera.
Shar pei wykazuje się dystansem i brakiem zaufania w stosunku do obcych, co w połączeniu z onieślmielającym wyglądem czyni z niego potencjalnie dobrego psa stróżującego. Przejawia też często silny instynkt terytorialny, co na pewno będzie w tej sytuacji kolejnym plusem.
Dla wielu opiekunów stanowić to może niestety pretekst do uczynienia z shar peia psa spędzającego na podwórku całe swoje życie. Jest to duży błąd nie tylko ze względów fizycznych i jego zapotrzebowania na ruch, ale także biorąc pod uwagę aspekty psychologiczne. Pies potrzebuje wychodzić codziennie na spacery nie tylko w celu załatwienia swoich potrzeb fizjologicznych, ale przede wszystkim, aby prawidłowo socjalizować się poprzez kontakt z innymi zwierzętami, ludźmi czy stykając się z nowymi miejscami i bodźcami.
Jest to szczególnie istotne w przypadku shar peia, który może być konfliktowy w stosunku do innych psów – pozbawienie psa codziennego kontaktu z innymi przedstawicielami jego gatunku może zwiększyć ryzyko wystąpienia takiej tendencji.
W domu będzie co prawda w stanie mieszkać z innymi czworonogami, ale tylko pod warunkiem, że będą w stosunku do niego uległe – jeśli w naturze twojego pupila również leży skłonność do dominacji, sprowadzenie shar peia do domu może okazać się złym pomysłem. Jako typowy pies rodzinny doskonale dogada się natomiast z najmłodszymi domownikami.
Z pewnością w przypadku shar peia potencjalny opiekun musi zdawać sobie sprawę, że nie jest to pies, który garnie się do intensywnych treningów posłuszeństwa i w codziennym wspólnym życiu trzeba będzie pogodzić się z tym, że pupil nie będzie zawsze grzecznie wykonywał wszystkich otrzymanych poleceń. Wczesne rozpoczęcie nauki komend, odpowiednie zróżnicowanie ćwiczeń, aby trening nie stał się monotonny, a także cierpliwość, wyrozumiałość i częste pochwały mogą jednak znacząco pomóc w wychowaniu shar peia.
Należy też zwrócić szczególną uwagę na pielęgnację – pofałdowana skóra shar pei naraża je niestety na częstsze infekcje, w tym także atopowe zapalenie skóry. Należy też uważnie obserwować oczy pod kątem wystąpienia entropium – polega ono na podwinięciu się powieki wraz z rzęsami do wewnątrz, a niewyleczone w porę może nawet spowodować utratę wzroku.
Shar pei – cena
Cena szczeniaka rasy shar pei to mniej więcej 3000 – 5000 złotych. Jak w przypadku wielu ras psów, zwłaszcza tych cieszących się w Polsce dużą popularnością, należy wykazać się ostrożnością i z daleka omijać ogłoszenia oferujące szczeniaki w zdecydowanie niższej cenie. Próbując oszczędzić w ten sposób pieniądze, dokłada się swoją cegiełkę do okrucieństwa wobec zwierząt, z jakimi wiąże się prowadzenie pseudohodowli. Nie warto tego próbować nie tylko ze względów etycznych – pozornie zaoszczędzone pieniądze szybko zaczną uciekać z kieszeni w wyniku np. kosztownego leczenia psa pochodzącego z takiego miejsca.
