Owczarek środkowoazjatycki to pies, który siał postrach wśród dzikich zwierząt zamieszkujących góry Azji Środkowej – nie bez powodu ochrzczony został dławicielem wilków. Nie mają się natomiast czego bać jego opiekunowie i wszystkie bliskie im osoby – azjata kocha swoje stado i doskonale odróżnia przyjaciół od intruzów.
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
Owczarek środkowoazjatycki – opis rasy
Owczarek środkowoazjatycki, zwany inaczej ałabajem lub wołkodawem (czyli dławicielem wilków) to molos w typie górskim, który jest jedną z najstarszych ras na świecie – może mieć 4000, a nawet 5000 lat.
Jego pochodzenie łączone jest z mastifem azjatyckim lub tybetańskim (co do tego ostatniego nie ma pewności, która rasa miałaby by historycznie pierwsza). Jest też blisko spokrewniony z owczarkiem kaukaskim.
Pochodzi z rejonów Kazachstanu, Turkmenistanu, Kirgistanu, a także Uzbekistanu, gdzie pierwotnie wykorzystywany był do ochrony zwierząt gospodarskich przed drapieżnikami oraz pilnowania terenów należących wiodących pasterski tryb życia ludów zamieszkujących Azję Środkową.
Podobnie jak w przypadku owczarka kaukaskiego, także środkowoazjatyckiemu owczarkowi obcinano dawniej uszy, aby unikąć ich poranienia w bezpośrednim starciu z napastnikiem.
Owczarek środkowoazjatycki – wygląd
Owczarek środkowoazjatycki należy do ras dużych. Wzorzec nie przewiduje górnej granicy, a jedynie dolną – pies owczarka środkowoazjatyckiego powinien mieć wysokość w kłębie minimum 65 cm, a suka minimum 60 cm. Jest to pies dobrze umięśniony i powinien być harmonijnie zbudowany. To zresztą powód, dla którego najwięksi przedstawiciele tej rasy niekoniecznie są uznawani za wzorcowych – często naprawdę duży wzrost zaburza proporcje sylwetki.
U owczarka środkowoazjatyckiego waga wynosi minimalnie 50 kg w przypadku psów i minimalnie 40 kg u suk. Jego sierść jest prosta, gęsta i sztywna, do tego cechuje ją obfity podszerstek. W zależności od długości sierści można wyróżnić różne typy owczarka środkowoazjatyckiego. Niektóre będą miały włos krótki (około 3-5 cm), i taki sam na całej długości ciała, inne z kolei nieco dłuższy (od 7 do 10 cm), który formował będzie wokół szyi owczarka azjatyckiego kryzę, i występował będzie także w okolicy ogona, uszu i z tyłu przednich łap.
Jeśli chodzi o umaszczenie, jest tu spory wybór – występuje zarówno owczarek środkowoazjatycki czarny, jak i w odcieniach beżu, złota, bieli, szarości i srebra czy rudego.
Niedopuszczalne są jedynie kolory takie jak czekoladowy i jego odcienie, błękitnoszary i czarno-rudy.
Owczarek środkowoazjatycki – charakter
Owczarek środkowoazjatycki usposobienie wydaje się mieć w dużej mierze związane ze swoją historią – jako pies wykorzystywany przez wiele lat do pilnowania stad w trudnych warunkach, wykazuje wiele cech, które musiał w związku z tym wykształcić.
Jest pewny siebie, zrównoważony i potrafi samodzielnie myśleć oraz podejmować decyzje. Do tego jest odważny, wytrzymały, czujny i ma dobry refleks – wszystkie te cechy sprawiają, że doskonale odnajdzie się w roli domowego stróża.
Chętnie pracuje, ale nie jest w bardzo dużym stopniu podatny na trening – wymaga od opiekuna konsekwencji, niezrażania się początkowymi niepowodzeniami i dużej dawki pozytywnych wzmocnień i motywacji.
Owczarek środkowoazjatycki bardzo pilnuje swojego stada i będzie go bronić za wszelką cenę. Kocha wszystkich jego członków mocno i bezwarunkowo, jest w stosunku do nich czuły i lojalny. Nie ma problemu z zaakceptowaniem również najmłodszych członków rodziny – wykaże się w stosunku do nich cierpliwością, opiekuńczością i wyrozumiałością.
Ma silny instynkt terytorialny i może w związku z tym być nieprzychylnie nastawiony w stosunku do nieznajomych psów czy ludzi. Nie ma dużych tendencji do szczekania, kiedy jednak uzna to za zasadne, jego dźwięk będzie bardzo głęboki i donośny.
Jednocześnie dużą zaletą owczarka środkowoazjatyckiego jest to, że rozumie różnicę pomiędzy intruzem a gościem domu – jeśli zobaczy, że dana osoba jest akceptowana i wprowadzana na teren przez jednego z domowników, bez problemu jej zaufa.
Owczarek środkowoazjatycki – szczeniaki
Jeśli chcemy zdecydować się na wzięcie do domu owczarka środkowoazjatyckiego szczeniaka, musimy mieć świadomość, że nie jest to pies, który dobrze odnajdzie się w każdych warunkach i łatwo do nich dostosuje. Na pewno nie nadaje się do mieszkania – potrzebuje dużo przestrzeni i czegoś do pilnowania, więc jeśli nie mamy akurat pod ręką stada owiec czy kóz, to powinniśmy mu zapewnić chociaż możliwie jak największe terytorium.
Owczarek środkowoazjatycki nie wymaga dużo ruchu i zajęć intelektualnych, ale nie oznacza to, że możemy go po prostu pozostawić w ogrodzie i skazać go na spędzenie tam całego życia. Prawdą jest to, że ma bardzo silny instynkt terytorialny, a w dodatku jest odporny na warunki atmosferyczne, nawet na silne mrozy, ale tak jak jak każdy pies potrzebuje codziennej eksploracji i nowych bodźców, jakie zapewnić mu mogą tylko spacery poza swoim własnym terenem.
Jest to szczególnie istotne w przypadku szczeniaka, który wymaga częstych kontaktów z innymi psami i ludźmi, aby mógł prawidłowo się socjalizować i wyrosnąć na kulturalnego owczarka środkowoazjatyckiego dorosłego, który dobrze orientuje się w zasadach panujących zarówno w świecie ludzi, jak i psów.
Bardzo istotna będzie też nauka komend takich jak przywoływanie – pozwoli to uniknąć niebezpiecznych sytuacji, w których obudzi się w owczarku środkowoazjatyckim usposobienie górskiego ochroniarza i postanowi ruszyć w stronę kogoś, kogo uzna za potencjalnego wroga stada.
Oprócz tego powinno się ze szczeniakiem ćwiczyć chodzenie przy nodze i na smyczy – zaniedbanie tego aspektu może spowodować, że w przyszłości spacery z tak dużym psem okażą się równie niemałym problemem. Owczarek środkowoazjatycki wymaga doświadczonego, konsekwentnego opiekuna, który będzie jednocześnie stanowczy i spokojny.
Rasa ta, poza tym że jak każdy pies potrzebuje dobrej jakości i bogatej w składniki odżywcze karmy, nie powinna być przekarmiana – może to się skończyć licznymi, niepotrzebnymi schorzeniami i problemami z poruszaniem się, grzbietem i łapami.
Pielęgnacja owczarka środkowoazjatyckiego jest raczej łatwa – czesanie może mieć miejsce dwa – trzy razy na miesiąc (trochę częściej w okresie linienia), nie wymaga też częstych kąpieli. Na pewno trzeba natomiast zwrócić uwagę na pilnowanie stanu uszu i ich czyszczenie, a także w razie potrzeby przycinanie pazurów. Przyzwyczajenie szczeniąt owczarka środkowoazjatyckiego do tych zabiegów już od najmłodszych lat nie tylko ułatwi nam przyszłe życie z dużym psem, ale także pozytywnie wpłynie na budowanie z nim więzi.
Jeśli chodzi o zdrowie to na co trzeba uważać to dysplazja stawów biodrowych i choroby układu kostnego oraz zaburzenia jelitowe czy skręt żołądka, który często dotyka psy dużych ras.
U owczarka środkowoazjatyckiego długość życia wynosi około 11-15 lat.
Owczarek środkowoazjatycki – cena
W przypadku owczarka środkowoazjatyckiego cena szczeniaka z legalnie działającej hodowli to około 2000 – 3500 złotych.