Zachowanie kotów nie od dzisiaj jest owiane pewną tajemnicą, która często intryguje i wprawia niektórych w zakłopotanie. Wiele osób zastanawia się dlaczego koty tak ochoczo ocierają się o pewne osoby lub przedmioty i czy takie zachowania mają związek z potrzebą kontaktu fizycznego, czy oznaczają może coś więcej? W rzeczywistości zwierzęta te zostawiają za sobą smugę substancji chemicznych zwanych kocimi feromonami, które pomagają w przekazywaniu określonych i specyficznych informacji pomiędzy przedstawicielami tych samych gatunków zwierząt.
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
Feromony dla kota są swego rodzaju przekaźnikiem, który poszczególne osobniki wykorzystują do oznaczania obszaru ich funkcjonowania jako bezpiecznego, a także do ostrzegania innych zwierząt o przynależności danego terenu.
Kocie feromony – co to jest?
Wielu właścicieli zwierząt domowych zastanawia się, dlaczego ich kot drapie się bardziej w jednym miejscu niż w innym lub ociera się o konkretnego członka rodziny, a innego nie. Wszystko zaczyna się od tego, jak ważny jest zapach, na który koty są szczególnie wrażliwe. Dzięki wyczulonym receptorom znajdującym się w gruczołach policzkowych, odbytowych, a także tym znajdującym się w poduszkach łap i skórze koty doskonale odczuwają każdą substancję wonną.
W momencie, gdy nasz futrzasty pupil o coś się ociera równocześnie wydziela kocie feromony uspokajające, których zapach zapobiega niepożądanym zachowaniom zwierzaka. Innymi słowy Twój kot w momencie kontaktu fizycznego oznacza Cię jako bezpieczny obiekt, który już zna i w pobliżu którego może spokojnie przebywać – stajesz się częścią jego terytorium.
Koty żyjące na zewnątrz w szczególności polegają na komunikacji zapachowej. Dzięki kocim feromonom zwierzaki te mogą uzyskać informacje o innych osobnikach znajdujących się w ich pobliżu i tym samym pozwala im na uniknięcie nieprzyjemnej konfrontacji. Kocie feromony są swoistą wiadomością, która chociaż sama w sobie może być stosunkowo prosta, to właśnie złożona kombinacja zapachów jest tym, co stanowi istotę komunikatu i wywołuje konkretną reakcję jego odbiorcy.
Jak i dlaczego uwalniane są kocie feromony?
Gruczoły zapachowe na ciele kota produkują i uwalniają feromony w różnym czasie i z określonych powodów. Oto miejsca, sposoby i powody, dla których koty wydzielają feromony:
- Głowa
Gruczoły policzkowe znajdujące się na kocim pysku służą do wysyłania mało intensywnych i przyjaznych komunikatów feromonowych. Kiedy Twój kot ociera się o Ciebie pozostawia zapach, który wskazuje na komfort i poczucie bezpieczeństwa kota w danym otoczeniu. Koty powielają tę czynność, kiedy spodziewają się smakołyku lub ulubionego jedzenia.
- Łapy
Kiedy kot ugniata lub drapie przedmiot łapami, zostawia na nim nie tylko ślady swoich pazurów, ale również komunikat zapachowy wydzielany przez gruczoły znajdujące się w jego łapach. Wykorzystując tę wiedzę, naukowcy z Texas Tech University zbadali drapaki dla kotów, aby ustalić, co przyciąga je do poszczególnych przyrządów.
Badanie wykazało, że zwierzaki na drapaku pozostawiają kocie feromony i sierść, co z kolei przyciąga inne zainteresowane osobniki.
- Gruczoły okołoodbytowe
Feromony kocie znajdujące się w produkowane przez jego gruczoły okołoodbytowe mają za zadanie sygnalizować trzy wyraźnie różniące się od siebie komunikaty: aktywność seksualną, znakowanie terytorium oraz wyrażanie strachu lub stresu. Feromony płciowe u kotek są uwalniane także w wydzielinie gruczołów policzkowych oraz w moczu żeńskich osobników. Zapach przekazuje znajdującym się w pobliżu kotom informację, że samica jest gotowa do współżycia. Samce z kolei, oddając mocz, uwalniają feromony, które pozwalają im na zaznaczenie swoje terytorium.
- Feromony strachu
Osobniki, które doświadczają stresu lub strachu mogą uwalniać kocie feromony na kilka różnych sposobów. Komunikaty zapachowe wysyłane w reakcji na strach mogą być wydzielane przez skórę, dając innym kotom do zrozumienia, w jakim stanie emocjonalnym znajduje się przestraszony osobnik. Koty czasami uwalniają feromony związane ze strachem poprzez opróżnienie worka odbytowego. Ta informacja może wyjaśniać, dlaczego wiele kotów nie lubi lekarzy weterynarii – wyczuwają one feromony strachu kota, którego te osoby trzymały chwilę wcześniej.
Jak działają syntetyczne feromony dla kota?
Teraz, kiedy wiemy już jak koty wydzielają feromony i odczytują komunikaty zapachowe, możemy zrozumieć jak działają wprowadzone na rynek syntetyczne wersje tych substancji. Feromony dla kota mają pomóc w uspokojeniu i odstresowaniu bojaźliwych osobników, gdyż właśnie syntetyczne odpowiedniki naśladują koci feromon produkowany przez gruczoły policzkowe. Wskazana substancja jest związana z przyjaznymi komunikatami, które są interpretowane przez koty jako pozytywny zapach, który pozwala im uspokoić się w danym środowisku.
Obecnie syntetyczne feromony można znaleźć w miejscach, które zazwyczaj są dla kotów źródłem silnego stresu, takich jak gabinety weterynaryjne, pensjonaty, ogrody zoologiczne, hodowle kotów oraz gospodarstwa domowe. Produkty te są szeroko dostępne w sklepach zoologicznych; najbardziej popularne są w postaci sprayów lub dyfuzorów pokojowych. Syntetyczne feromony dla kotów mogą być podawane samodzielnie lub wraz z lekami i co ciekawe są one w stanie zmniejszyć agresję między osobnikami o 90%.
Głównym zastosowaniem syntetycznych feromonów jest wprowadzanie kotów do nowych domów, a także zapoznawanie ich z nowymi kotami. Syntetyczne kocie feromony są tak uniwersalne, że stosuje się je również w transporterach podróżnych, w celu zapobiegania niekontrolowanemu drapaniu oraz w celu pobudzenia apetytu u chorych lub hospitalizowanych kotów.
Kocie feromony są sposobem komunikowania się osobników z otaczającym je światem. Głębia i rozpiętość zmysłu powonienia tych zwierząt jest oszałamiająca, gdyż sama wydzielina z gruczołów policzkowych zawiera prawie 40 różnych substancji chemicznych, a mimo to są one w stanie zinterpretować znaczenie każdej z nich. Kiedy następnym razem Twój kot otrze się o Ciebie, zrozum, że robi o wiele więcej niż tylko się z Tobą wita. Twój pupil zaznacza Cię jako osobę, którą kocha i której ufa, a także wpuszcza Cię do małego wycinka swojego życia w świecie pełnym kocich feromonów.