Jugosłowiański pies pasterski, pies pasterski z Szar Płaniny i Sarplaninac – to nazwy rasy starożytnych psów górskich, które od początku swego istnienia wspierały pasterzy, pracowały i stróżowały głównie w regionie wokół gór Šar, a także w Macedonii, Serbii i innych częściach byłej Jugosławii.
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
Sarplaninac uważany jest jedną z najstarszych rodzimych ras na świecie, która przetrwała wiele lat w niezmienionej formie. Psy rasy sarplaninac są spokojne, dostojne i odpowiedzialne. Ostatnia ze wspomnianych cech uwidacznia się w chęci ochrony stada, które jest pod ich opieką. Sarplaninac to rasa tworząca silne więzi ze swoimi opiekunami, a także szczególnie ostrożna względem obcych osób i innych zwierząt. Pierwszym odruchem reprezentanta tej rasy w momencie wystąpienia potencjalnego zagrożenia jest bezkompromisowa obrona, pomimo tego, że psy sarplaninac rzadko kiedy stają się agresywne. Natura tych osobników jest tak nieustępliwa, że zwierzaki te strzegą swoich rodzin i stad przed większymi od nich osobnikami, a także groźnymi wilkami, rysiami, a nawet niedźwiedziami. Z tego powodu możliwe jest wyszkolenie psów rasy sarplaninac, a przynajmniej części ich ochronnej natury, w taki sposób aby akceptowały innych ludzi i zwierzęta w odpowiednich sytuacjach.
Ponieważ osobniki rasy sarplaninac były długo hodowane i szkolone, w taki sposób aby być na tyle niezależnymi, by pozostawać ze stadami przez wiele dni bez opiekuna, są o wiele bardziej skłonne do podejmowania własnych decyzji niż słuchania poleceń, chyba że przeszły gruntowne szkolenie i mają Pana, który konsekwentnie zaznacza swoją dominację (warto podkreślić, że nawet wtedy nie ma gwarancji, że od razu posłuchają, zamiast kierować się intuicją).
Psy sarplaninac mają na ogół dobre usposobienie, dzięki czemu mogą przebywać z dziećmi, jednak zdecydowanie lepiej czują się mogąc chronić rodzinną przestrzeń.
Historia rasy sarplaninac
Uważa się, że sarplaninac to starożytna rasa, wywodząca się od molosów, czyli psów w typie mastifa. Większość oficjalnych dokumentów dotyczących istnienia rasy sarplaninac w odniesieniu do współczesnego wzorca sięga dopiero końca XIX i początku XX wieku. Po raz pierwszy psy tej rasy zostały uznane przez Światową Organizację Psów Rasowych (FCI) w 1939 roku i wówczas otrzymały nazwę owczarka iliryjskiego od regionu pochodzenia, znanego wcześniej jako Iliria. W 1957 r. przemianowano je ostatecznie na owczarki jugosłowiańskie, czyli znane nam obecnie jako sarplaninac. Do tego czasu psy te były wykorzystywane w regionie zarówno jako psy pasterskie, jak i stróżujące, a w latach dwudziestych XX wieku były nawet wykorzystywane jako jugosłowiańskie psy wojskowe i do dziś są używane jako psy stróżujące w górskich posterunkach wojskowych w Serbii. Ich zdolność do rozprzestrzeniania się była bardzo ograniczona do 1970 roku, ponieważ do tego czasu było to nielegalne. Po zniesieniu surowego prawa w tym zakresie, psy sarplaninac zaczęły być importowane i wykorzystywane zarówno przez amerykańskich i kanadyjskich rolników jako obrońcy zwierząt gospodarskich. Chociaż sarplaninac nie są uważane za rasę powszechną, nadal są chętnie hodowane w regionie swojego pochodzenia, a także w Ameryce Północnej.
Wygląd psów rasy sarplaninac
Reprezentanci rasy sarplaninac to duże psy, o miękkim i gęstym umaszczeniu najczęściej w żelazno szarym kolorze. Sarplaninac mają duże, zaokrąglone czaszki z szerokim pyskiem i nosem, a także średniej wielkości v-kształtne uszy pokryte krótkimi, gęstymi włosami i ciemne oczy na ogół w kształcie migdałów. Sarplaninac mają średniej długości szyję pokrytą dłuższymi włosami. Przednie nogi psów rasy sarplaninac są mocne i proste, rozdzielone szeroką, dobrze zbudowaną klatką piersiową i ramionami, podczas gdy ich tylne kończyny są podobnie umięśnione. Ogon tych psów jest długi i gruby, pokryty jednymi z najdłuższych włosów na całym ich ciele.
Pielęgnacja rasy sarplaninac
Sarplaninac to rasa średnio wymagająca, ponieważ jej reprezentanci posiadają długą sierść z podszerstkiem, co sprawia, że nie obędą się one bez szczotkowania z określoną częstotliwością (najlepiej kilka razy w tygodniu). Pielęgnacja powinna być zintensyfikowana w okresie największego zrzucania sierści przez zwierzaka.
Uszy psów rasy sarplaninac są zwinięte i pokryte gęstą sierścią, dlatego powinny być regularnie sprawdzane i czyszczone, aby zapobiec nadmiernemu gromadzeniu się w nich brudu, którego zaleganie przyczynia się do wystąpienia różnych infekcji tego narządu. W przypadku osobników wykonujących pewną pracę ich pazury w dużym stopniu będą ścierać się naturalnie, niemniej jednak powinny być regularnie sprawdzane i przycinane, aby zapobiec niepożądanym pęknięciom i złamaniom. Zęby psów rasy sarplaninac powinny być szczotkowane co najmniej raz w tygodniu, aby pomóc im utrzymać dobry stan jamy ustnej.
Temperament psów sarplaninac
Psy rasy sarplaninac chociaż znane są jako osobniki opiekuńcze i zorientowane na rodzinę, nie są szczególnie czułe ani skore do zabawy i co więcej są o wiele szczęśliwsze, kiedy mają do wykonania jakąś pracę. To nie znaczy jednak, że nie tworzą one silnych więzi z członkami rodziny, ponieważ kiedy już żyją i pracują z nimi przez pewien czas, stają się bezgranicznie lojalne i zrobią wszystko, aby chronić swoich najbliższych. Kiedy już osiągną ten poziom przywiązania, świetnie dogadują się z niemal wszystkimi, a nawet z dziećmi, w stosunku do których pomimo swoich potężnych rozmiarów są zazwyczaj łagodne i cierpliwe. Psy rasy sarplaninac bardzo lubią zaznaczać swoją dominację, co widać nawet po ich przeszkoleniu- przedstawiciele rasy sarplaninac nadal są psami silnymi i niezależnymi, które często lekceważą polecenia opiekuna, podejmując własne decyzje. Ze względu na ochronną naturę psów sarplaninac, są one zazwyczaj nieufne wobec obcych. Warto zaznaczyć, że są to również psy o dużej energii potrzebujące stałej pracy do wykonania lub regularnych i dokładnych ćwiczeń. Psy rasy sarplaninac najlepiej odnajdą się jako członkowie aktywnych rodzin z dużymi domami i dużymi przestrzeniami, po których mogą się swobodnie poruszać i je patrolować.
Wymagania psów sarplaninac związane z aktywnością
Reprezentanci rasy sarplaninac są psami posiadającymi duże pokłady energii i chociaż często będą się relaksować z rodziną bez zbytniego niepokoju, zwykle będzie to zwiększać ich poziom frustracji, często powodując złe zachowanie. Z tego powodu psy sarplaninac, jak wcześniej zostało wspomniane, najlepiej nadają się do domów z aktywnymi rodzinami, które mogą zapewnić im około 30 kilometrów spacerowania lub biegania tygodniowo, a także około godziny intensywnych ćwiczeń dziennie. Jeśli sarplaninac będzie mieszkał na zewnątrz, mając do dyspozycji spory ogród, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zadba on o swoją aktywność samodzielnie. W przeciwnym razie przedstawiciel tej rasy wymagał będzie twojej uwagi, po to aby móc pozostać szczęśliwym, zdrowym, a także bezproblemowym.
Zapisz się na newsletter!
