Hipoterapia jest pojęciem, które w obecnych czasach coraz mocniej zyskuje na popularności. Często, zamiast kolejnej wizyty u lekarza, rodzice wybierają kontakt z koniem. Nic w tym dziwnego, ponieważ ta metoda leczenia, pomogła już wielu pacjentom, niezależnie od wieku. Czym, tak naprawdę jest hipoterapia i jakie wynikają z niej korzyści? Jakie cechy charakteryzują idealnego konia-terapeutę?
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
Hipoterapia – czym tak naprawdę jest?
Na samym początku, zaczniemy od przybliżenia terminu „hipoterapia„. Jest to zatem metoda rehabilitacji psychoruchowej, w której koń gra kluczową rolę. Dzieli się ona na kilka etapów, z czego pierwszy polega na oswojeniu pacjenta z przydzielonym mu koniem. Chory uczy się, jak pielęgnować zwierzę, głaszcze je, a nawet próbuje zakładać osprzęt. Druga część terapii, odbywa się już w siodle. Pacjent, dopiero w tym momencie może w pełni zaufać zwierzęciu. Ważne jest, aby miał on bezpośredni kontakt z ciałem konia, co pozwoli mu lepiej wyczuć jego ruchy. Najważniejszy jednak, jest trzeci, czyli już ostatni etap jazdy. Towarzyszący terapeuta, prosi o wykonywanie różnych poleceń. Zaczyna od tych najprostszych, po czym stopniowo przechodzi do bardziej skomplikowanych. Tylko taka metoda pozwala na uzyskanie zamierzonych efektów oraz systematyczny progres. Ćwiczenia są odpowiednio dobrane, zarówno do rodzaju choroby, jak i jej stadium, czy wieku pacjenta. Często, do siodła dopinane są różne rekwizyty, które są przydatne podczas wykonywania zadań. Działają także jak bodźce – stymulują układ nerwowy chorego, a tym samym wzmacniają oddziaływanie zmysłów. Hipoterapia przeznaczona jest głównie dla dzieci i młodzieży, chociaż często korzystają z niej również dorośli. Pomocna jest zarówno w przypadku chorób fizycznych, jak i umysłowych. Jest nieoceniona w przypadku autyzmu, zespołu Downa lub obniżonej sprawności ruchowej. Nie tylko poprawia stan pacjenta, jeśli chodzi o schorzenie, ale również jego samopoczucie.
Korzyści wynikające z hipoterapii
Terapia z udziałem konia, przynosi za sobą nieskończenie wiele korzyści, prowadzących do poprawy stanu zdrowia. Główną zaletą hipoterapii jest polepszenie sprawności ruchowej – wsiadając na siodło, najważniejsze jest przecież utrzymanie równowagi. Pacjenci odpowiednio balansują ciałem i spinają wszystkie mięśnie, tylko po to, aby nie spaść na ziemię. Hipoterapia pomaga również w zwiększeniu możliwości koncentracji uwagi, dlatego często wykorzystywana jest podczas leczenia osób cierpiących na ADHD. Chory skupia się na relacji z koniem, a czynniki zewnętrzne zaczynają go coraz mniej rozpraszać. Ma to nieoceniony wpływ na zdolność uczenia się i zapamiętywania, dzięki czemu wyniki szkolne pacjenta, ulegają znacznej poprawie. Taka forma leczenia, wpływa korzystnie także na psychikę niepełnosprawnej osoby, której samoocena się podnosi, a ona sama czuje się wartościowa. Wielu rówieśników, z powodu choroby, zapewne nie chciało się z nią przyjaźnić, a co gorsza – szydziło z niej. Natomiast koń, jako zwierzę, nie ocenia i nie dyskryminuje. Dziecko, czy nawet dorosły czuje, że znalazł w końcu prawdziwego przyjaciela. Dodatkowo, praca ze zwierzęciem, pozwala zapomnieć o stresie i problemach, dlatego jest polecana dla osób z zaburzeniami lękowymi. Pomaga to, nie tylko w odczytywaniu własnych emocji, ale również uczy sztuki ich odpowiedniego uzewnętrzniania. Wskutek czego, pacjent jest mniej impulsywny i wykazuje większą zdolność do samokontroli. Nie możemy zapomnieć również o tym, ze hipoterapia to nie tylko profesjonalna metoda leczenia, ale także sposób na relaks. Całość leczenia odbywa się na świeżym powietrzu, w kontakcie z naturą – pobudza to zmysły pacjenta oraz poprawia samopoczucie.
Przygotowanie konia do hipoterapii
Obecność konia jest kluczowym elementem hipoterapii, bez którego zabieg nie mógłby się odbyć. Z tego też powodu, zwierzę należy odpowiednio przygotować. Oprócz odpowiedniego szkolenia, ważny jest również sam charakter i temperament konia. Jaki zatem powinien być idealny koń i jak go przygotować do przeprowadzenia hipoterapii? Podczas tresury każdego zwierzęcia, również konia, wiele zależy od nas samych. Zwierzęta posiadają wysoko rozwiniętą intuicję, dzięki czemu potrafią rozpoznać nasz charakter. Brzmi to dość nietypowo, jednak badania potwierdziły, że psy chętniej wykonują polecenia dobrych ludzi, aniżeli tych złych. To samo tyczy się również koni. Tak więc, jeśli jesteśmy niesympatyczni i gwałtowni, koń nie zechce z nami współpracować. Natomiast, jeśli posiadamy łagodne usposobienie, zwierzę odwdzięczy się przyjaznym nastawieniem, a szkolenie będzie przynosiło zamierzone efekty. Przejdźmy teraz do kwestii samej tresury. Powinna być ona przede wszystkim urozmaicona tak, aby koń nie „znudził się” wykonywaniem ciągle tego samego zadania. Warto, podczas całego szkolenia, zrobić dwie lub trzy krótkie przerwy. Dzięki temu zwierzę zregeneruje się, a po odpoczynku będzie miało więcej siły do wykonywania kolejnych poleceń. Powinniśmy również, do standardowych ćwiczeń, dodać zabawy integrujące konia z nami samymi. Ma to za zadanie polepszenie kontaktu zwierzęcia z jego trenerem, a tym samym sprawienie, że koń będzie bardziej posłuszny. Ponadto, takie ćwiczenia są niezbędne, jeśli zwierzę ma pracować z małymi dziećmi. Dzięki takim zabiegom stanie się łagodniejsze w stosunku do nich, a także ich opiekunów. Aby tresura była odpowiednio przeprowadzona, koń powinien mieć do nas szacunek, dlatego postawmy mu wyraźne granice. Wyznaczmy co wolno, a co jest kategorycznie zabronione. Nagradzajmy jedynie za poprawnie wykonane zadania lub widoczne postępy. Jednak w żadnym wypadku nie krzyczmy i nie denerwujmy się! Takie zachowanie może prowadzić do zestresowania i spłoszenia konia – a w konsekwencji – utraty zaufania. Na koniec przejdźmy do kwestii, na którą sami, jako ludzie, nie mamy osobiście wpływu, czyli do temperamentu konia. Jakie cechy charakteru zwierzęcia są niezbędne podczas hipoterapii? Idealny koń-terapeuta powinien, przede wszystkim, łączyć w sobie odwagę i delikatność, a zarazem posłuszeństwo i opanowanie. W Polsce, do hipoterapii najczęściej wykorzystywane są konie huculskie.
