Pastuch elektryczny czy też ogrodzenie pod napięciem to bariera powszechnie stosowana przy pasieniu i hodowli wielu gatunków zwierząt, przykładowo koni, bydła czy małych przeżuwaczy takich jak owca czy koza. Jego mniejsze wersje mogą zostać użyte jako środek zapobiegawczy przy uciekających z podwórka psach. Często również stosuje się pastuch elektryczny jako ochrona przed wejściem na określony teren zwierząt dzikich np. lisów, wilków czy saren.
Spis treści: ( kliknij aby przejść )
Działanie ogrodzenia pod napięciem
Pastuch elektryczny stanowi barierę psychologiczną dla zwierząt, których teren został nim ogrodzony. Jednocześnie ogrodzenie pod napięciem chroni przed dostępem do naszego stada zwierzyny dzikiej, zwłaszcza drapieżników. Impulsy elektryczne są prowadzone po drutach i przewodach wzdłuż ogrodzenia z częstotliwością około 1 impuls na sekundę. Ich źródło to odpowiednio dobrany do gatunku zwierząt elektryzator. Jest on odpowiednio uziemiony i zabezpieczony. Gdy zwierzę gospodarskie lub dzikie dotknie ogrodzenia pod napięciem, zamyka swoim ciałem obieg pomiędzy pastuchem a ziemią, co następnie powoduje porażenie krótkim i stosunkowo silnym, o bezpiecznym napięciu impulsem. Tego typu doświadczenie zapada głęboko w pamięć zmysłową zwierzęcia co powoduje, że nabiera ono respektu i dystansu do ogrodzenia. Takiego doświadczenia zwierzę nie zapomną. Najczęściej wykorzystuje się pastuch do wygradzania terenów zielonych i pastwisk. Ogrodzenie może mieć na celu dzielenie zwierząt hodowlanych, ochronę upraw rolnych przed inwazją szkodników, zwłaszcza dzikich zwierząt. W zależności od przeznaczenia dla jakiego rodzaju zwierząt będzie stosowany, ogrodzenie musi być odpowiednio zaprojektowane.
Budowa pastucha elektrycznego
Po pierwsze przy doborze odpowiedniego ogrodzenia pod napięciem ja i elektryzatora trzeba bezwzględnie pamiętać, że ma on być skuteczny a nie szkodzić. Zadaniem dobrze dobranego pastucha jest zapobiegać rozproszeniu się zwierzyny w taki sposób, aby została ona spłoszona poprzez impuls elektryczny. Nie może się natomiast tym zwierzętom stać krzywda ani nie powinno im to sprawiać bólu. Budowa ogrodzenia elektrycznego dla zwierząt wiąże się z doborem odpowiednich elementów by pastuch był skuteczny i spełniał właściwie swoją rolę. Budowę ogrodzenia elektrycznego w pierwszej kolejności trzeba rozpocząć od dobrania maksymalnie wydajnego elektryzatora, który stanowić będzie podstawę całego elektrycznego pastucha. Budując go należy pamiętać, że zwierzęta gospodarskie są wysoko wrażliwe na impuls elektryczny. Konie, małe przeżuwacze czy też bydło są zwierzętami stosunkowo łagodnymi oraz wyjątkowo wrażliwymi na bodźce elektryczne. Z tego też powodu elektryzator nie powinien generować zbyt silnego impulsu elektrycznego. Inna sytuacja ma miejsce przy budowie pastucha elektrycznego, którego zadaniem będzie trzymanie na dystans dzikich zwierząt. Ogrodzenia elektryczne na dziką zwierzynę, gdzie moc impulsu może sięgać 5J. Elektryzator wykorzystywane do pastucha elektrycznego do grodzenia zwierząt gospodarskich powinien mieć moc o wartości ok. 1,5J. Jeśli na terenie, który grodzimy nie ma bezpośredniego dostępu do sieci elektrycznej, wówczas należy wybrać elektryzator posiadający zasilanie bateryjne lub akumulatorowe. Coraz częstszym rozwiązaniem stosowanym w bardziej odosobnionym terenie jest zastosowanie dodatkowego źródła zasilania np. paneli słonecznych. Oprócz elektryzatora potrzebne są dodatkowo linki, druty, złączki, izolatory, słupki, uziomy itp. itd. To co potrzebne będzie do budowy konkretnego ogrodzenia elektrycznego zależy od jego przeznaczenia, rodzaju zwierząt oraz sposobu użytkowania. Projektując pastuch pod napięciem trzeba pomyśleć o kilku aspektach:
- Wysokość ogrodzenia zależy od wielkości zwierząt, dla których ma on być przeznaczony. Określając wysokość ogrodzenia, trzeba również wziąć pod uwagę ewentualną skoczność zwierząt.
- Ilość drutów zależy od jego możliwości fizycznych zwierząt. Im większe zwierzęta tym większe mogą być przerwy pomiędzy drutami.
- Moc elektryzatora dla niektórych zwierząt należy wybrać elektryzator o mniejszej energii impulsu niż dla innych. Np. pastuch elektryczny, który ma chronić uprawy przed dzikami muszą mieć dużo większe napięcie niż pastuch otaczający pastwisko dla koni.
